Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Mahabharata In Sanskrit
>
Book 13. Chapter 69
Book 13. Chapter 69
The Mahabharata In Sanskrit
Book 13
Chapter
69
1
[भ]
अत्रैव कीर्त्यते सद्भिर बराह्मण सवाभिमर्शने
नृगेण सुमहत कृच्छ्रं यद अवाप्तं कुरूद्वह
2
निविशन्त्यां पुरा पार्थ दवारवत्याम इति शरुतिः
अदेश्यत महाकूपस तृणवीरुत समावृतः
3
परयत्नं तत्र कुर्वाणास तस्मात कूपाज जलार्थिनः
शरमेण महता युक्तास तस्मिंस तॊये सुसंवृते
4
ददृशुस ते महाकायं कृकलासम अवस्थितम
तस्य चॊद्धरणे यत्नम अकुर्वंस ते सहस्रशः
5
परग्रहैश चर्म पट्टैश च तं बद्ध्वा पर्वतॊपमम
नाशक्नुवन समुद्धर्तुं ततॊ जग्मुर जनार्दनम
6
खम आवृत्यॊद पानस्य कृकलासः सथितॊ महान
तस्य नास्ति समुद्धर्तेत्य अथ कृष्णे नयवेदयन
7
स वासुदेवेन समुद्धृतश च; पृष्टश च कामान निजगाद राजा
नृगस तदात्मानम अथॊ नयवेदयत; पुरातनं यज्ञसहस्रयाजिनम
8
तथा बरुवाणं तु तम आह माहवः; शुभं तवया कर्मकृतं न पापकम
कथं भवान दुर्गतिम ईदृशं गतॊ; नरेन्द्र तद बरूहि किम एतद ईदृशम
9
शतं सहस्राणि शतं गवां पुनः; पुनः शतान्य अष्ट शतायुतानि
तवया पुरा दत्तम इतीह शुश्रुम; नृप दविजेभ्यः कव नु तद्गतं तव
10
नृगस ततॊ ऽबरवीत कृष्णं बराह्मणस्याग्निहॊत्रिणः
परॊषितस्य परिभ्रष्टा गौर एका मम गॊधने
11
गवां सहस्रे संख्याता तदा सा पशुपैर मम
सा बराह्मणाय मे दत्ता परेत्यार्थम अभिकाङ्क्षता
12
अपश्यत परिमार्गंश च तां यां परगृहे दविजः
ममेयम इति चॊवाच बराह्मणॊ यस्य साभवत
13
ताव उभौ समनुप्राप्तौ विवदन्तौ भृशज्वरौ
भवान दाता भवान हर्तेत्य अथ तौ मां तदॊचतुः
14
शतेन शतसंख्येन गवां विनिमयेन वै
याचे परतिग्रहीतारं स तु माम अब्रवीद इदम
15
देशकालॊपसंपन्ना दॊग्ध्री कषान्ताविवत्सला
सवादु कषीरप्रदा धन्या मम नित्यं निवेशने
16
कृशं च भरते या गौर मम पुत्रम अपस्तनम
न सा शक्या मया हातुम इत्य उक्त्वा स जगाम ह
17
ततस तम अपरं विप्रं याचे विनिमयेन वै
गवां शतसहस्रं वै तत कृते गृह्यताम इति
18
[बर]
न राज्ञां परतिगृह्णामि शक्तॊ ऽहं सवस्य मार्गणे
सैव गौर दीयतां शीघ्रं ममेति मधुसूदन
19
रुक्मम अश्वांश च ददतॊ रजतं सयन्दनांस तथा
न जग्राह ययौ चापि तदा स बराह्मणर्षभः
20
एतस्मिन्न एव काले तु चॊदितः कालधर्मणा
पितृलॊकम अहं पराप्य धर्मराजम उपागमम
21
यमस तु पूजयित्वा मां ततॊ वचनम अब्रवीत
नान्तः संख्यायते राजंस तव पुण्यस्य कर्मणः
22
अस्ति चैव कृतं पापम अज्ञानात तद अपि तवया
चरस्व पापं पश्चाद वा पूर्वं वा तवं यथेच्छसि
23
रक्षितास्मीति चॊक्तं ते परतिज्ञा चानृता तव
बराह्मण सवस्य चादानं तरिविधस ते वयतिक्रमः
24
पूर्वं कृच्छ्रं चरिष्ये ऽहं पश्चाच छुभम इति परभॊ
धर्मराजं बरुवन्न एवं पतितॊ ऽसमि महीतले
25
अश्रौषं परच्युतश चाहं यमस्यॊच्चैः परभाषतः
वासुदेवः समुद्धर्ता भविता ते जनार्दनः
26
पूर्णे वर्षसहस्रान्ते कषीणे कर्मणि दुष्कृते
पराप्स्यसे शाश्वताँल लॊकाञ जितान सवेनैव कर्मणा
27
कूपे ऽऽतमानम अधःशीर्षम अपश्यं पतितं च ह
तिर्यग्यॊनिम अनुप्राप्तं न तु माम अजहात समृतिः
28
तवया तु तारितॊ ऽसम्य अद्य किम अन्यत्र तपॊबलात
अनुजानीहि मां कृष्ण गच्छेयं दिवम अद्य वै
29
अनुज्ञातः स कृष्णेन नमस्कृत्य जनार्दनम
विमानं दिव्यम आस्थाय ययौ दिवम अरिंदम
30
ततस तस्मिन दिवं पराप्ते नृगे भरतसत्तम
वासुदेव इमं शलॊकं जगाद कुरुनन्दन
31
बराह्मण सवं न हर्तव्यं पुरुषेण विजानता
बराह्मण सवं हृतं हन्ति नृगं बराह्मण गौर इव
32
सतां समागमः सद्भिर नाफलः पार्थ विद्यते
विमुक्तं नरकात पश्य नृगं साधु समागमात
33
परदानं फलवत तत्र दरॊहस तत्र तथाफलः
अपचारं गवां तस्माद वर्जयेत युधिष्ठिर
1
[bh]
atraiva kīrtyate sadbhir brāhmaṇa svābhimarśane
nṛgeṇa sumahat kṛcchraṃ yad avāptaṃ kurūdvaha
2
niviśantyāṃ purā pārtha dvāravatyām iti śrutiḥ
adeśyata mahākūpas tṛṇavīrut samāvṛta
ḥ
3
prayatnaṃ tatra kurvāṇās tasmāt kūpāj jalārthinaḥ
śrameṇa mahatā yuktās tasmiṃs toye susaṃvṛte
4
dadṛśus te mahākāyaṃ kṛkalāsam avasthitam
tasya coddharaṇe yatnam akurvaṃs te sahasraśa
ḥ
5
pragrahaiś carma paṭṭaiś ca taṃ baddhvā parvatopamam
nāśaknuvan samuddhartuṃ tato jagmur janārdanam
6
kham āvṛtyoda pānasya kṛkalāsaḥ sthito mahān
tasya nāsti samuddhartety atha kṛṣṇe nyavedayan
7
sa vāsudevena samuddhṛtaś ca; pṛṣṭaś ca kāmān nijagāda rājā
nṛgas tadātmānam atho nyavedayat; purātanaṃ yajñasahasrayājinam
8
tathā bruvāṇaṃ tu tam āha māhavaḥ; śubhaṃ tvayā karmakṛtaṃ na pāpakam
kathaṃ bhavān durgatim īdṛśaṃ gato; narendra tad brūhi kim etad īdṛśam
9
ataṃ sahasrāṇi śataṃ gavāṃ punaḥ; punaḥ śatāny aṣṭa śatāyutāni
tvayā purā dattam itīha śuśruma; nṛpa dvijebhyaḥ kva nu tadgataṃ tava
10
nṛgas tato 'bravīt kṛṣṇaṃ brāhmaṇasyāgnihotriṇaḥ
proṣitasya paribhraṣṭā gaur ekā mama godhane
11
gavāṃ sahasre saṃkhyātā tadā sā paśupair mama
sā brāhmaṇāya me dattā pretyārtham abhikāṅkṣat
ā
12
apaśyat parimārgaṃś ca tāṃ yāṃ paragṛhe dvijaḥ
mameyam iti covāca brāhmaṇo yasya sābhavat
13
tāv ubhau samanuprāptau vivadantau bhṛśajvarau
bhavān dātā bhavān hartety atha tau māṃ tadocatu
ḥ
14
atena śatasaṃkhyena gavāṃ vinimayena vai
yāce pratigrahītāraṃ sa tu mām abravīd idam
15
deśakālopasaṃpannā dogdhrī kṣāntāvivatsalā
svādu kṣīrapradā dhanyā mama nityaṃ niveśane
16
kṛśaṃ ca bharate yā gaur mama putram apastanam
na sā śakyā mayā hātum ity uktvā sa jagāma ha
17
tatas tam aparaṃ vipraṃ yāce vinimayena vai
gavāṃ śatasahasraṃ vai tat kṛte gṛhyatām iti
18
[br]
na rājñāṃ pratigṛhṇāmi śakto 'haṃ svasya mārgaṇe
saiva gaur dīyatāṃ śīghraṃ mameti madhusūdana
19
rukmam aśvāṃś ca dadato rajataṃ syandanāṃs tathā
na jagrāha yayau cāpi tadā sa brāhmaṇarṣabha
ḥ
20
etasminn eva kāle tu coditaḥ kāladharmaṇā
pitṛlokam ahaṃ prāpya dharmarājam upāgamam
21
yamas tu pūjayitvā māṃ tato vacanam abravīt
nāntaḥ saṃkhyāyate rājaṃs tava puṇyasya karmaṇa
ḥ
22
asti caiva kṛtaṃ pāpam ajñānāt tad api tvayā
carasva pāpaṃ paścād vā pūrvaṃ vā tvaṃ yathecchasi
23
rakṣitāsmīti coktaṃ te pratijñā cānṛtā tava
brāhmaṇa svasya cādānaṃ trividhas te vyatikrama
ḥ
24
pūrvaṃ kṛcchraṃ cariṣye 'haṃ paścāc chubham iti prabho
dharmarājaṃ bruvann evaṃ patito 'smi mahītale
25
aśrauṣaṃ pracyutaś cāhaṃ yamasyoccaiḥ prabhāṣataḥ
vāsudevaḥ samuddhartā bhavitā te janārdana
ḥ
26
pūrṇe varṣasahasrānte kṣīṇe karmaṇi duṣkṛte
prāpsyase śāśvatāṁl lokāñ jitān svenaiva karma
ṇā
27
kūpe 'tmānam adhaḥśīrṣam apaśyaṃ patitaṃ ca ha
tiryagyonim anuprāptaṃ na tu mām ajahāt smṛti
ḥ
28
tvayā tu tārito 'smy adya kim anyatra tapobalāt
anujānīhi māṃ kṛṣṇa gaccheyaṃ divam adya vai
29
anujñātaḥ sa kṛṣṇena namaskṛtya janārdanam
vimānaṃ divyam āsthāya yayau divam ariṃdama
30
tatas tasmin divaṃ prāpte nṛge bharatasattama
vāsudeva imaṃ ślokaṃ jagāda kurunandana
31
brāhmaṇa svaṃ na hartavyaṃ puruṣeṇa vijānatā
brāhmaṇa svaṃ hṛtaṃ hanti nṛgaṃ brāhmaṇa gaur iva
32
satāṃ samāgamaḥ sadbhir nāphalaḥ pārtha vidyate
vimuktaṃ narakāt paśya nṛgaṃ sādhu samāgamāt
33
pradānaṃ phalavat tatra drohas tatra tathāphalaḥ
apacāraṃ gavāṃ tasmād varjayeta yudhiṣṭhira
mahabharata book 1
|
t he mahabharata chapter 32
Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Mahabharata In Sanskrit
>
Book 13. Chapter 69