Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Mahabharata In Sanskrit
>
Book 3. Chapter 184
Book 3. Chapter 184
The Mahabharata In Sanskrit
Book 3
Chapter
184
1
[मार्क]
अत्रैव च सरस्वत्या गीतं परपुरंजय
पृष्टया मुनिना वीर शृणु तर्क्षेण धीमता
2
[तार्क्स्य]
किं नु शरेयॊ पुरुषस्येह भद्रे; कथं कुर्वन न चयवते सवधर्मात
आचक्ष्व मे चारुसर्वाङ्गि सर्वं; तवयानुशिष्टॊ न चयवेयं सवधर्मात
3
कथं चाग्निं जुहुयां पूजये वा; कस्मिन काले केन धर्मॊ न नश्येत
एतत सर्वं सुभगे परब्रवीहि; यथा लॊकान विरजः संचरेयम
4
[मार्क]
एवं पृष्टा परीतियुक्तेन तेन; शुश्रूषुम ईक्ष्यॊत्तम बुद्धियुक्तम
तार्क्ष्यं विप्रं धर्मयुक्तं हितं च; सरस्वती वाक्यम इदं बभाषे
5
[सरस]
यॊ बरह्म जानाति यथाप्रदेशं; सवाध्यायनित्यः शुचिर अप्रमत्तः
स वै पुरॊ देवपुरस्य गन्ता; सहामरैः पराप्नुयात परीतियॊगम
6
तत्र सम रम्या विपुला विशॊकाः; सुपुष्पिताः पुष्करिण्यः सुपुण्याः
अकर्दमा मीनवत्यः सुतीर्था; हिरण्मयैर आवृताः पुण्डरीकैः
7
तासां तीरेष्व आसते पुण्यकर्मा; महीयमानः पृथग अप्सरॊभिः
सुपुण्य गन्धाभिर अलंकृताभिर; हिरण्यवर्णाभिर अतीव हृष्टः
8
परं लॊकं गॊप्रदास तव आप्नुवन्ति; दत्त्वानड्वाहं सूर्यलॊकं वरजन्ति
वासॊ दत्त्वा चन्द्रमसः स लॊकं; दत्त्वा हिरण्यम अमृतत्वम एति
9
धेनुं दत्त्व सुव्रतां साधु दॊहां; कल्याणवत साम पलायिनीं च
यावन्ति रॊमाणि भवन्ति तस्यास; तावद वर्षाण्य अश्नुते सवर्गलॊकम
10
अनड्वाहं सुव्रतं यॊ ददाति; हलस्य वॊड्धारम अनन्तवीर्यम
धुरं धुरं बलवन्तं युवानं; पराप्नॊति लॊकान दश धेनुदस्य
11
यः सप्त वर्षाणि जुहॊति तार्क्ष्य; हव्यं तव अग्नौ सुव्रतः साधु शीलः
सप्तावरान सप्त पूर्वान पुनाति; पितामहान आत्मनः कर्मभिः सवैः
12
[तार्क्स्य]
किम अग्निहॊत्रस्य वरतं पुराणम; आचक्ष्व मे पृच्छतश चारुरूपे
तवयानुशिष्टॊ ऽहम इहाद्य विद्यां; यद अग्निहॊत्रस्य वरतं पुराणम
13
[सरस]
न चाशुचिर नाप्य अनिर्णिक्तपाणिर; नाब्रह्मविज जुहुयान नाविपश्चित
बुभुक्षवः शुचि कामा हि देवा; नाश्रद्दधानाद धि हविर जुषन्ति
14
नाश्रॊत्रियं देव हव्ये नियुञ्ज्यान; मॊघं परा सिञ्चति तादृशॊ हि
अपूर्णम अश्रॊत्रियम आह तार्क्ष्य; न वै तादृग जुहुयाद अग्निहॊत्रम
15
कृशानुं ये जुह्वति शरद्दधानाः; सत्यव्रता हुतशिष्टाशिनश च
गवां लॊकं पराप्य ते पुण्यगन्धं; पश्यन्ति देवं परमं चापि सत्यम
16
[तार्क्स्य]
कषेत्रज्ञभूतां परलॊकभावे; कर्मॊदये बुद्धिम अतिप्रविष्टाम
परज्ञां च देवीं सुभगे विमृश्य; पृच्छामि तवां का हय असि चारुरूपे
17
[सरस]
अग्निहॊत्राद अहम अभ्यागतास्मि; विप्रर्षभाणां संशय चछेदनाय
तवत संयॊगाद अहम एतद अब्रुवं; भावे सथिता तथ्यम अर्थं यथावत
18
[तार्क्स्य]
न हि तवया सदृशी का चिद अस्ति; विभ्राजसे हय अतिमात्रं यथा शरीः
रूपं च ते दिव्यम अत्यन्तकान्तं; परज्ञां च देवीं सुभगे बिभर्षि
19
[सरस]
शरेष्ठानि यानि दविपदां वरिष्ठ; यज्ञेषु विद्वन्न उपपादयन्ति
तैर एवाहं संप्रवृद्धा भवामि; आप्यायिता रूपवती च विप्र
20
यच चापि दरव्यम उपयुज्यते ह; वानस्पत्यम आयसं पार्थिवं वा
दिव्येन रूपेण च परज्ञया च; तेनैव सिद्धिर इति विद्धि विद्वन
21
[तार्क्स्य]
इदं शरेयॊ परमं मन्यमाना; वयायच्छन्ते मुनयः संप्रतीताः
आचक्ष्व मे तं परमं विशॊकं; मॊक्षं परं यं परविशन्ति धीराः
22
[सरस]
तं वै परं वेदविदः परपन्नाः; परं परेभ्यः परथितं पुराणम
सवाध्यायदानव्रतपुण्ययॊगैस; तपॊधना वीतशॊका विमुक्ताः
23
तस्याथ मध्ये वेतसः पुण्यगन्धः; सहस्रशाखॊ विमलॊ विभाति
तस्य मूलात सरितः परस्रवन्ति; मधूदक परस्रवणा रमण्यः
24
शाखां शाखां महानद्यः संयान्ति सिकता समाः
धाना पूपा मांसशाकाः सदा पायसकर्दमाः
25
यस्मिन्न अग्निमुखा देवाः सेन्द्राः सह मरुद्गणैः
ईजिरे करतुभिः शरेष्ठैस तत पदं परमं मुने
1
[mārk]
atraiva ca sarasvatyā gītaṃ parapuraṃjaya
pṛṣṭayā muninā vīra śṛṇu tarkṣeṇa dhīmat
ā
2
[tārksya]
kiṃ nu śreyo puruṣasyeha bhadre; kathaṃ kurvan na cyavate svadharmāt
ācakṣva me cārusarvāṅgi sarvaṃ; tvayānuśiṣṭo na cyaveyaṃ svadharmāt
3
kathaṃ cāgniṃ juhuyāṃ pūjaye vā; kasmin kāle kena dharmo na naśyet
etat sarvaṃ subhage prabravīhi; yathā lokān virajaḥ saṃcareyam
4
[mārk]
evaṃ p
ṛṣṭā
prītiyuktena tena; śuśrūṣum īkṣyottama buddhiyuktam
tārkṣyaṃ vipraṃ dharmayuktaṃ hitaṃ ca; sarasvatī vākyam idaṃ babhāṣe
5
[saras]
yo brahma jānāti yathāpradeśaṃ; svādhyāyanityaḥ śucir apramattaḥ
sa vai puro devapurasya gantā; sahāmaraiḥ prāpnuyāt prītiyogam
6
tatra sma ramyā vipulā viśokāḥ; supuṣpitāḥ puṣkariṇyaḥ supuṇyāḥ
akardamā mīnavatyaḥ sutīrthā; hiraṇmayair āvṛtāḥ puṇḍarīkai
ḥ
7
tāsāṃ tīreṣv āsate puṇyakarmā; mahīyamānaḥ pṛthag apsarobhiḥ
supuṇya gandhābhir alaṃkṛtābhir; hiraṇyavarṇābhir atīva hṛṣṭa
ḥ
8
paraṃ lokaṃ gopradās tv āpnuvanti; dattvānaḍvāhaṃ sūryalokaṃ vrajanti
vāso dattvā candramasaḥ sa lokaṃ; dattvā hiraṇyam amṛtatvam eti
9
dhenuṃ dattva suvratāṃ sādhu dohāṃ; kalyāṇavat sāma palāyinīṃ ca
yāvanti romāṇi bhavanti tasyās; tāvad varṣāṇy aśnute svargalokam
10
anaḍvāhaṃ suvrataṃ yo dadāti; halasya voḍdhāram anantavīryam
dhuraṃ dhuraṃ balavantaṃ yuvānaṃ; prāpnoti lokān daśa dhenudasya
11
yaḥ sapta varṣāṇi juhoti tārkṣya; havyaṃ tv agnau suvrataḥ sādhu śīlaḥ
saptāvarān sapta pūrvān punāti; pitāmahān ātmanaḥ karmabhiḥ svai
ḥ
12
[tārksya]
kim agnihotrasya vrataṃ purāṇam; ācakṣva me pṛcchataś cārurūpe
tvayānuśiṣṭo 'ham ihādya vidyāṃ; yad agnihotrasya vrataṃ purāṇam
13
[saras]
na cāśucir nāpy anirṇiktapāṇir; nābrahmavij juhuyān nāvipaścit
bubhukṣavaḥ śuci kāmā hi devā; nāśraddadhānād dhi havir juṣanti
14
nāśrotriyaṃ deva havye niyuñjyān; moghaṃ parā siñcati tādṛśo hi
apūrṇam aśrotriyam āha tārkṣya; na vai tādṛg juhuyād agnihotram
15
kṛśānuṃ ye juhvati śraddadhānāḥ; satyavratā hutaśiṣṭāśinaś ca
gavāṃ lokaṃ prāpya te puṇyagandhaṃ; paśyanti devaṃ paramaṃ cāpi satyam
16
[tārksya]
kṣetrajñabhūtāṃ paralokabhāve; karmodaye buddhim atipraviṣṭām
prajñāṃ ca devīṃ subhage vimṛśya; pṛcchāmi tvāṃ kā hy asi cārurūpe
17
[saras]
agnihotrād aham abhyāgatāsmi; viprarṣabh
āṇāṃ
saṃśaya cchedanāya
tvat saṃyogād aham etad abruvaṃ; bhāve sthitā tathyam arthaṃ yathāvat
18
[tārksya]
na hi tvayā sadṛśī kā cid asti; vibhrājase hy atimātraṃ yathā śrīḥ
rūpaṃ ca te divyam atyantakāntaṃ; prajñāṃ ca devīṃ subhage bibharṣi
19
[saras]
śreṣṭhāni yāni dvipadāṃ variṣṭha; yajñeṣu vidvann upapādayanti
tair evāhaṃ saṃpravṛddhā bhavāmi; āpyāyitā rūpavatī ca vipra
20
yac cāpi dravyam upayujyate ha; vānaspatyam āyasaṃ pārthivaṃ vā
divyena rūpeṇa ca prajñayā ca; tenaiva siddhir iti viddhi vidvan
21
[tārksya]
idaṃ śreyo paramaṃ manyamānā; vyāyacchante munayaḥ saṃpratīt
āḥ
cakṣva me taṃ paramaṃ viśokaṃ; mokṣaṃ paraṃ yaṃ praviśanti dhīr
āḥ
22
[saras]
taṃ vai paraṃ vedavidaḥ prapannāḥ; paraṃ parebhyaḥ prathitaṃ purāṇam
svādhyāyadānavratapuṇyayogais; tapodhanā vītaśokā vimukt
āḥ
23
tasyātha madhye vetasaḥ puṇyagandhaḥ; sahasraśākho vimalo vibhāti
tasya mūlāt saritaḥ prasravanti; madhūdaka prasravaṇā ramaṇya
ḥ
24
ś
khāṃ śākhāṃ mahānadyaḥ saṃyānti sikatā samāḥ
dhānā pūpā māṃsaśākāḥ sadā pāyasakardam
āḥ
25
yasminn agnimukhā devāḥ sendrāḥ saha marudgaṇaiḥ
ījire kratubhiḥ śreṣṭhais tat padaṃ paramaṃ mune
apostolic polyglot bible
|
apostolic polyglot bible
Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Mahabharata In Sanskrit
>
Book 3. Chapter 184