Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Ramayana In Sanskrit
>
Book 4. Chapter 58
Book 4. Chapter 58
Book 4
Chapter
58
1
tatas tad amṛtāsvādaṃ gṛdhrarājena bhāṣitam
niśamya vadato h
ṛṣṭ
s te vacaḥ plavagarṣabh
āḥ
2
jāmbavān vai hariśreṣṭhaḥ saha sarvaiḥ plavaṃgamaiḥ
bhūtalāt sahasotthāya gṛdhrarājānam abravīt
3
kva sītā kena vā d
ṛṣṭā
ko vā harati maithilīm
tad ākhyātu bhavān sarvaṃ gatir bhava vanaukasām
4
ko dāśarathibāṇānāṃ vajraveganipātinām
svayaṃ lakṣmaṇam uktānāṃ na cintayati vikramam
5
sa harīn prītisaṃyuktān sītā śrutisamāhitān
punar āśvāsayan prīta idaṃ vacanam abravīt
6
rūyatām iha vaidehyā yathā me haraṇaṃ śrutam
yena cāpi mamākhyātaṃ yatra cāyatalocan
ā
7
aham asmin girau durge bahuyojanam āyate
cirān nipatito vṛddhaḥ kṣīṇaprāṇaparākrama
ḥ
8
taṃ mām evaṃgataṃ putraḥ supārśvo nāma nāmataḥ
āhāreṇa yathākālaṃ bibharti patatāṃ vara
ḥ
9
tīkṣṇakāmās tu gandharvās tīkṣṇakopā bhujaṃgamāḥ
mṛg
āṇāṃ
tu bhayaṃ tīkṣṇaṃ tatas tīkṣṇakṣudhā vayam
10
sa kadā cit kṣudhārtasya mama cāhārakāṅkṣiṇaḥ
gatasūryo 'hani prāpto mama putro hy anāmiṣa
ḥ
11
sa mayā vṛddhabhāvāc ca kopāc ca paribhartsitaḥ
kṣutpipāsā parītena kumāraḥ patatāṃ vara
ḥ
12
sa mamāhārasaṃrodhāt pīḍitaḥ prītivardhanaḥ
anumānya yathātattvam idaṃ vacanam abravīt
13
ahaṃ tāta yathākālam āmiṣārthī kham āplutaḥ
mahendrasya girer dvāram āvṛtya ca samāsthita
ḥ
14
tatra sattvasahasr
āṇāṃ
sāgarāntaracāriṇām
panthānam eko 'dhyavasaṃ saṃniroddhum avāṅmukha
ḥ
15
tatra kaś cin mayā dṛṣṭaḥ sūryodayasamaprabhām
striyam ādāya gacchan vai bhinnāñjanacayopama
ḥ
16
so 'ham abhyavahārārthī tau dṛṣṭvā kṛtaniścayaḥ
tena sāmnā vinītena panthānam abhiyācita
ḥ
17
na hi sāmopapannānāṃ prahartā vidyate kva cit
nīceṣv api janaḥ kaś cit kim aṅga bata madvidha
ḥ
18
sa yātas tejasā vyoma saṃkṣipann iva vegataḥ
athāhaṃ khe carair bhūtair abhigamya sabhājita
ḥ
19
diṣṭyā jīvasi tāteti abruvan māṃ maharṣayaḥ
kathaṃ cit sakalatro 'sau gatas te svasty asaṃśayam
20
evam uktas tato 'haṃ taiḥ siddhaiḥ paramaśobhanaiḥ
sa ca me rāvaṇo rājā rakṣasāṃ prativedita
ḥ
21
haran dāśarather bhāryāṃ rāmasya janakātmajām
bhraṣṭābharaṇakauśeyāṃ śokavegaparājitām
22
rāmalakṣmaṇayor nāma krośantīṃ muktamūrdhajām
eṣa kālātyayas tāvad iti vākyavidāṃ vara
ḥ
23
etam arthaṃ samagraṃ me supārśvaḥ pratyavedayat
tac chrutvāpi hi me buddhir nāsīt kā cit parākrame
24
apakṣo hi kathaṃ pakṣī karma kiṃ cid upakramet
yat tu śakyaṃ mayā kartuṃ vāgbuddhiguṇavartin
ā
25
rūyatāṃ tat pravakṣyāmi bhavatāṃ pauruṣāśrayam
vāṅmatibhyāṃ hi sārveṣāṃ kariṣyāmi priyaṃ hi vaḥ
yad dhi dāśaratheḥ kāryaṃ mama tan nātra saṃśaya
ḥ
26
te bhavanto matiśreṣṭhā balavanto manasvinaḥ
sahitāḥ kapirājena devair api durāsad
āḥ
27
rāmalakṣmaṇabāṇāś ca niśitāḥ kaṅkapatriṇaḥ
trayāṇām api lokānāṃ paryāptās trāṇanigrahe
28
kāmaṃ khalu daśagrīvas tejobalasamanvitaḥ
bhavatāṃ tu samarthānāṃ na kiṃ cid api duṣkaram
29
tad alaṃ kālasaṃgena kriyatāṃ buddhiniścayaḥ
na hi karmasu sajjante buddhimanto bhavadvidh
āḥ
1
ततस तद अमृतास्वादं गृध्रराजेन भाषितम
निशम्य वदतॊ हृष्टास ते वचः पलवगर्षभाः
2
जाम्बवान वै हरिश्रेष्ठः सह सर्वैः पलवंगमैः
भूतलात सहसॊत्थाय गृध्रराजानम अब्रवीत
3
कव सीता केन वा दृष्टा कॊ वा हरति मैथिलीम
तद आख्यातु भवान सर्वं गतिर भव वनौकसाम
4
कॊ दाशरथिबाणानां वज्रवेगनिपातिनाम
सवयं लक्ष्मणम उक्तानां न चिन्तयति विक्रमम
5
स हरीन परीतिसंयुक्तान सीता शरुतिसमाहितान
पुनर आश्वासयन परीत इदं वचनम अब्रवीत
6
शरूयताम इह वैदेह्या यथा मे हरणं शरुतम
येन चापि ममाख्यातं यत्र चायतलॊचना
7
अहम अस्मिन गिरौ दुर्गे बहुयॊजनम आयते
चिरान निपतितॊ वृद्धः कषीणप्राणपराक्रमः
8
तं माम एवंगतं पुत्रः सुपार्श्वॊ नाम नामतः
आहारेण यथाकालं बिभर्ति पततां वरः
9
तीक्ष्णकामास तु गन्धर्वास तीक्ष्णकॊपा भुजंगमाः
मृगाणां तु भयं तीक्ष्णं ततस तीक्ष्णक्षुधा वयम
10
स कदा चित कषुधार्तस्य मम चाहारकाङ्क्षिणः
गतसूर्यॊ ऽहनि पराप्तॊ मम पुत्रॊ हय अनामिषः
11
स मया वृद्धभावाच च कॊपाच च परिभर्त्सितः
कषुत्पिपासा परीतेन कुमारः पततां वरः
12
स ममाहारसंरॊधात पीडितः परीतिवर्धनः
अनुमान्य यथातत्त्वम इदं वचनम अब्रवीत
13
अहं तात यथाकालम आमिषार्थी खम आप्लुतः
महेन्द्रस्य गिरेर दवारम आवृत्य च समास्थितः
14
तत्र सत्त्वसहस्राणां सागरान्तरचारिणाम
पन्थानम एकॊ ऽधयवसं संनिरॊद्धुम अवाङ्मुखः
15
तत्र कश चिन मया दृष्टः सूर्यॊदयसमप्रभाम
सत्रियम आदाय गच्छन वै भिन्नाञ्जनचयॊपमः
16
सॊ ऽहम अभ्यवहारार्थी तौ दृष्ट्वा कृतनिश्चयः
तेन साम्ना विनीतेन पन्थानम अभियाचितः
17
न हि सामॊपपन्नानां परहर्ता विद्यते कव चित
नीचेष्व अपि जनः कश चित किम अङ्ग बत मद्विधः
18
स यातस तेजसा वयॊम संक्षिपन्न इव वेगतः
अथाहं खे चरैर भूतैर अभिगम्य सभाजितः
19
दिष्ट्या जीवसि तातेति अब्रुवन मां महर्षयः
कथं चित सकलत्रॊ ऽसौ गतस ते सवस्त्य असंशयम
20
एवम उक्तस ततॊ ऽहं तैः सिद्धैः परमशॊभनैः
स च मे रावणॊ राजा रक्षसां परतिवेदितः
21
हरन दाशरथेर भार्यां रामस्य जनकात्मजाम
भरष्टाभरणकौशेयां शॊकवेगपराजिताम
22
रामलक्ष्मणयॊर नाम करॊशन्तीं मुक्तमूर्धजाम
एष कालात्ययस तावद इति वाक्यविदां वरः
23
एतम अर्थं समग्रं मे सुपार्श्वः परत्यवेदयत
तच छरुत्वापि हि मे बुद्धिर नासीत का चित पराक्रमे
24
अपक्षॊ हि कथं पक्षी कर्म किं चिद उपक्रमेत
यत तु शक्यं मया कर्तुं वाग्बुद्धिगुणवर्तिना
25
शरूयतां तत परवक्ष्यामि भवतां पौरुषाश्रयम
वाङ्मतिभ्यां हि सार्वेषां करिष्यामि परियं हि वः
यद धि दाशरथेः कार्यं मम तन नात्र संशयः
26
ते भवन्तॊ मतिश्रेष्ठा बलवन्तॊ मनस्विनः
सहिताः कपिराजेन देवैर अपि दुरासदाः
27
रामलक्ष्मणबाणाश च निशिताः कङ्कपत्रिणः
तरयाणाम अपि लॊकानां पर्याप्तास तराणनिग्रहे
28
कामं खलु दशग्रीवस तेजॊबलसमन्वितः
भवतां तु समर्थानां न किं चिद अपि दुष्करम
29
तद अलं कालसंगेन करियतां बुद्धिनिश्चयः
न हि कर्मसु सज्जन्ते बुद्धिमन्तॊ भवद्विधा
atharva veda
|
what is atharva veda
Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Ramayana In Sanskrit
>
Book 4. Chapter 58