Rig Veda Book 1. Hymn 162
Rig Veda Book 1 Hymn 162
मा नो मित्रो वरुणो अर्यमायुरिन्द्र रभुक्षा मरुतः परिख्यन
यद वाजिनो देवजतस्य सप्तेः परवक्ष्यामो विदथे वीर्याणि
यन निर्णिजा रेक्णसा पराव्र्तस्य रतिं गर्भीतां मुखतो नयन्ति
सुप्रनजो मेम्यद विश्वरूप इन्द्रापूष्णोः परियमप्येति पाथः
एष छागः पुरो अश्वेन वाजिना पूष्णो भागो नीयते विश्वदेव्यः
अभिप्रियं यत पुरोळाशमर्वता तवष्टेदेनं सौश्रवसाय जिन्वति
यद धविष्यं रतुशो देवयानं तरिर्मानुषाः पर्यश्वं नयन्ति
अत्रा पूष्णः परथमो भाग एति यज्ञं देवेभ्यः परतिवेदयन्नजः
होताध्वर्युरावया अग्निमिन्धो गरावग्राभ उत शंस्ता सुविप्रः
तेन यज्ञेन सवरंक्र्तेन सविष्टेन वक्षणा आप्र्णध्वम
यूपव्रस्का उत ये यूपवाहाश्चषालं ये अश्वयूपाय तक्षति
ये चार्वते पचनं सम्भरन्त्युतो तेषामभिगूर्तिर्न इन्वतु
उप परागात सुमन मे.अधायि मन्म देवानामाशा उप वीतप्र्ष्ठः
अन्वेनं विप्रा रषयो मदन्ति देवानां पुष्टे चक्र्मा सुबन्धुम
यद वाजिनो दाम सुन्दानमर्वतो या शीर्षण्या रशनारज्जुरस्य
यद वा घास्य परभ्र्तमास्ये तर्णं सर्वा ता ते अपि देवेष्वस्तु
यदश्वस्य करविषो मक्षिकाश यद वा सवरौ सवधितौ रिप्तमस्ति
यद धस्तयोः शमितुर्यन नखेषु सर्वा ता ते अपि देवेष्वस्तु
यदूवध्यमुदरस्यापवाति य आमस्य करविषो गन्धो अस्ति
सुक्र्ता तच्छमितारः कर्ण्वन्तूत मेधं शर्तपाकं पचन्तु
यत ते गात्रादग्निना पच्यमानादभि शूलं निहतस्यावधावति
मा तद भूम्यामा शरिषन मा तर्णेषु देवेभ्यस्तदुशद्भ्यो रातमस्तु
ये वाजिनं परिपश्यन्ति पक्वं य ईमाहुः सुरभिर्निर्हरेति
ये चार्वतो मांसभिक्षामुपासत उतो तेषामभिगूर्तिर्न इन्वतु
यन नीक्षणं मांस्पचन्या उखाया या पात्राणि यूष्णासेचनानि
ऊष्मण्यापिधाना चरूणामङकाः सूनाःपरि भूषन्त्यश्वम
निक्रमणं निषदनं विवर्तनं यच्च पड्बीशमर्वतः
यच्च पपौ यच्च घासिं जघास सर्वा ता ते अपि देवेष्वस्तु
मा तवाग्निर्ध्वनयीद धूमगन्धिर्मोखा भराजन्त्यभि विक्त जघ्रिः
इष्टं वीतमभिगूर्तं वषट्क्र्तं तं देवासः परति गर्भ्णन्त्यश्वम
यदश्वाय वास उपस्त्र्णन्त्यधीवासं या हिरण्यान्यस्मै
सन्दानमर्वन्तं पड्बीशं परिया देवेष्वा यामयन्ति
यत ते सादे महसा शूक्र्तस्य पार्ष्ण्या वा कशया वा तुतोद
सरुचेव ता हविषो अध्वरेषु सर्वा ता ते बरह्मणासूदयामि
चतुस्त्रिंशद वाजिनो देवबन्धोर्वङकरीरश्वस्य सवधितिःसमेति
अछिद्रा गात्रा वयुना कर्णोत परुष-परुरनुघुष्य वि शस्त
एकस्त्वष्तुरश्वस्या विशस्ता दवा यन्तारा भवतस्तथर्तुः
या ते गात्राणां रतुथा कर्णोमि ता-ता पिण्डनां पर जुहोम्यग्नौ
मा तवा तपत परिय आत्मापियन्तं मा सवधितिस्तन्व आ तिष्ठिपत ते
मा ते गर्ध्नुरविशस्तातिहाय छिद्रा गात्रण्यसिना मिथू कः
न वा उ एतन मरियसे न रिष्यसि देवानिदेषि पथिभिः सुगेभिः
हरी ते युञ्जा पर्षती अभूतामुपास्थाद वाजी धुरि रासभस्य
सुगव्यं नो वाजी सवश्व्यं पुंसः पुत्रानुत विश्वापुषं रयिम
अनागास्त्वं नो अदितिः कर्णोतु कषत्रं नो अश्वो वनतां हविष्मान
mā no mitro varuṇo aryamāyurindra ṛbhukṣā marutaḥ parikhyan
yad vājino devajatasya sapteḥ pravakṣyāmo vidathe vīryāṇi
yan nirṇijā rekṇasā prāvṛtasya ratiṃ ghṛbhītāṃ mukhato nayanti
supranajo memyad viśvarūpa indrāpūṣṇoḥ priyamapyeti pāthaḥ
eṣa chāghaḥ puro aśvena vājinā pūṣṇo bhāgho nīyate viśvadevyaḥ
abhipriyaṃ yat puroḷāśamarvatā tvaṣṭedenaṃ sauśravasāya jinvati
yad dhaviṣyaṃ ṛtuśo devayānaṃ trirmānuṣāḥ paryaśvaṃ nayanti
atrā pūṣṇaḥ prathamo bhāgha eti yajñaṃ devebhyaḥ prativedayannajaḥ
hotādhvaryurāvayā aghnimindho ghrāvaghrābha uta śaṃstā suvipraḥ
tena yajñena svaraṃkṛtena sviṣṭena vakṣaṇā āpṛṇadhvam
yūpavraskā uta ye yūpavāhāścaṣālaṃ ye aśvayūpāya takṣati
ye cārvate pacanaṃ sambharantyuto teṣāmabhighūrtirna invatu
upa prāghāt suman me.adhāyi manma devānāmāśā upa vītapṛṣṭhaḥ
anvenaṃ viprā ṛṣayo madanti devānāṃ puṣṭe cakṛmā subandhum
yad vājino dāma sundānamarvato yā śīrṣaṇyā raśanārajjurasya
yad vā ghāsya prabhṛtamāsye tṛṇaṃ sarvā tā te api deveṣvastu
yadaśvasya kraviṣo makṣikāśa yad vā svarau svadhitau riptamasti
yad dhastayoḥ śamituryan nakheṣu sarvā tā te api deveṣvastu
yadūvadhyamudarasyāpavāti ya āmasya kraviṣo ghandho asti
sukṛtā tacchamitāraḥ kṛṇvantūta medhaṃ śṛtapākaṃ pacantu
yat te ghātrādaghninā pacyamānādabhi śūlaṃ nihatasyāvadhāvati
mā tad bhūmyāmā śriṣan mā tṛṇeṣu devebhyastaduśadbhyo rātamastu
ye vājinaṃ paripaśyanti pakvaṃ ya īmāhuḥ surabhirnirhareti
ye cārvato māṃsabhikṣāmupāsata uto teṣāmabhighūrtirna invatu
yan nīkṣaṇaṃ māṃspacanyā ukhāyā yā pātrāṇi yūṣṇaāsecanāni
ūmaṇyāpidhānā carūṇāmaṅkāḥ sūnāḥpari bhūṣantyaśvam
nikramaṇaṃ niṣadanaṃ vivartanaṃ yacca paḍbīśamarvataḥ
yacca papau yacca ghāsiṃ jaghāsa sarvā tā te api deveṣvastu
mā tvāghnirdhvanayīd dhūmaghandhirmokhā bhrājantyabhi vikta jaghriḥ
iṣṭaṃ vītamabhighūrtaṃ vaṣaṭkṛtaṃ taṃ devāsaḥ prati ghṛbhṇantyaśvam
yadaśvāya vāsa upastṛṇantyadhīvāsaṃ yā hiraṇyānyasmai
sandānamarvantaṃ paḍbīśaṃ priyā deveṣvā yāmayanti
yat te sāde mahasā śūkṛtasya pārṣṇyā vā kaśayā vā tutoda
sruceva tā haviṣo adhvareṣu sarvā tā te brahmaṇāsūdayāmi
catustriṃśad vājino devabandhorvaṅkrīraśvasya svadhitiḥsameti
achidrā ghātrā vayunā kṛṇota paruṣ-paruranughuṣya vi śasta
ekastvaṣturaśvasyā viśastā dvā yantārā bhavatastathaṛtuḥ
yā te ghātrāṇāṃ tuthā kṛṇomi tā-tā piṇḍanāṃ pra juhomyaghnau
mā tvā tapat priya ātmāpiyantaṃ mā svadhitistanva ā tiṣṭhipat te
mā te ghṛdhnuraviśastātihāya chidrā ghātraṇyasinā mithū kaḥ
na vā u etan mriyase na riṣyasi devānideṣi pathibhiḥ sughebhiḥ
harī te yuñjā pṛṣatī abhūtāmupāsthād vājī dhuri rāsabhasya
sughavyaṃ no vājī svaśvyaṃ puṃsaḥ putrānuta viśvāpuṣaṃ rayim
anāghāstvaṃ no aditiḥ kṛṇotu kṣatraṃ no aśvo vanatāṃ haviṣmān
मा नो मित्रो वरुणो अर्यमायुरिन्द्र रभुक्षा मरुतः परिख्यन
यद वाजिनो देवजतस्य सप्तेः परवक्ष्यामो विदथे वीर्याणि
यन निर्णिजा रेक्णसा पराव्र्तस्य रतिं गर्भीतां मुखतो नयन्ति
सुप्रनजो मेम्यद विश्वरूप इन्द्रापूष्णोः परियमप्येति पाथः
एष छागः पुरो अश्वेन वाजिना पूष्णो भागो नीयते विश्वदेव्यः
अभिप्रियं यत पुरोळाशमर्वता तवष्टेदेनं सौश्रवसाय जिन्वति
यद धविष्यं रतुशो देवयानं तरिर्मानुषाः पर्यश्वं नयन्ति
अत्रा पूष्णः परथमो भाग एति यज्ञं देवेभ्यः परतिवेदयन्नजः
होताध्वर्युरावया अग्निमिन्धो गरावग्राभ उत शंस्ता सुविप्रः
तेन यज्ञेन सवरंक्र्तेन सविष्टेन वक्षणा आप्र्णध्वम
यूपव्रस्का उत ये यूपवाहाश्चषालं ये अश्वयूपाय तक्षति
ये चार्वते पचनं सम्भरन्त्युतो तेषामभिगूर्तिर्न इन्वतु
उप परागात सुमन मे.अधायि मन्म देवानामाशा उप वीतप्र्ष्ठः
अन्वेनं विप्रा रषयो मदन्ति देवानां पुष्टे चक्र्मा सुबन्धुम
यद वाजिनो दाम सुन्दानमर्वतो या शीर्षण्या रशनारज्जुरस्य
यद वा घास्य परभ्र्तमास्ये तर्णं सर्वा ता ते अपि देवेष्वस्तु
यदश्वस्य करविषो मक्षिकाश यद वा सवरौ सवधितौ रिप्तमस्ति
यद धस्तयोः शमितुर्यन नखेषु सर्वा ता ते अपि देवेष्वस्तु
यदूवध्यमुदरस्यापवाति य आमस्य करविषो गन्धो अस्ति
सुक्र्ता तच्छमितारः कर्ण्वन्तूत मेधं शर्तपाकं पचन्तु
यत ते गात्रादग्निना पच्यमानादभि शूलं निहतस्यावधावति
मा तद भूम्यामा शरिषन मा तर्णेषु देवेभ्यस्तदुशद्भ्यो रातमस्तु
ये वाजिनं परिपश्यन्ति पक्वं य ईमाहुः सुरभिर्निर्हरेति
ये चार्वतो मांसभिक्षामुपासत उतो तेषामभिगूर्तिर्न इन्वतु
यन नीक्षणं मांस्पचन्या उखाया या पात्राणि यूष्णासेचनानि
ऊष्मण्यापिधाना चरूणामङकाः सूनाःपरि भूषन्त्यश्वम
निक्रमणं निषदनं विवर्तनं यच्च पड्बीशमर्वतः
यच्च पपौ यच्च घासिं जघास सर्वा ता ते अपि देवेष्वस्तु
मा तवाग्निर्ध्वनयीद धूमगन्धिर्मोखा भराजन्त्यभि विक्त जघ्रिः
इष्टं वीतमभिगूर्तं वषट्क्र्तं तं देवासः परति गर्भ्णन्त्यश्वम
यदश्वाय वास उपस्त्र्णन्त्यधीवासं या हिरण्यान्यस्मै
सन्दानमर्वन्तं पड्बीशं परिया देवेष्वा यामयन्ति
यत ते सादे महसा शूक्र्तस्य पार्ष्ण्या वा कशया वा तुतोद
सरुचेव ता हविषो अध्वरेषु सर्वा ता ते बरह्मणासूदयामि
चतुस्त्रिंशद वाजिनो देवबन्धोर्वङकरीरश्वस्य सवधितिःसमेति
अछिद्रा गात्रा वयुना कर्णोत परुष-परुरनुघुष्य वि शस्त
एकस्त्वष्तुरश्वस्या विशस्ता दवा यन्तारा भवतस्तथर्तुः
या ते गात्राणां रतुथा कर्णोमि ता-ता पिण्डनां पर जुहोम्यग्नौ
मा तवा तपत परिय आत्मापियन्तं मा सवधितिस्तन्व आ तिष्ठिपत ते
मा ते गर्ध्नुरविशस्तातिहाय छिद्रा गात्रण्यसिना मिथू कः
न वा उ एतन मरियसे न रिष्यसि देवानिदेषि पथिभिः सुगेभिः
हरी ते युञ्जा पर्षती अभूतामुपास्थाद वाजी धुरि रासभस्य
सुगव्यं नो वाजी सवश्व्यं पुंसः पुत्रानुत विश्वापुषं रयिम
अनागास्त्वं नो अदितिः कर्णोतु कषत्रं नो अश्वो वनतां हविष्मान
mā no mitro varuṇo aryamāyurindra ṛbhukṣā marutaḥ parikhyan
yad vājino devajatasya sapteḥ pravakṣyāmo vidathe vīryāṇi
yan nirṇijā rekṇasā prāvṛtasya ratiṃ ghṛbhītāṃ mukhato nayanti
supranajo memyad viśvarūpa indrāpūṣṇoḥ priyamapyeti pāthaḥ
eṣa chāghaḥ puro aśvena vājinā pūṣṇo bhāgho nīyate viśvadevyaḥ
abhipriyaṃ yat puroḷāśamarvatā tvaṣṭedenaṃ sauśravasāya jinvati
yad dhaviṣyaṃ ṛtuśo devayānaṃ trirmānuṣāḥ paryaśvaṃ nayanti
atrā pūṣṇaḥ prathamo bhāgha eti yajñaṃ devebhyaḥ prativedayannajaḥ
hotādhvaryurāvayā aghnimindho ghrāvaghrābha uta śaṃstā suvipraḥ
tena yajñena svaraṃkṛtena sviṣṭena vakṣaṇā āpṛṇadhvam
yūpavraskā uta ye yūpavāhāścaṣālaṃ ye aśvayūpāya takṣati
ye cārvate pacanaṃ sambharantyuto teṣāmabhighūrtirna invatu
upa prāghāt suman me.adhāyi manma devānāmāśā upa vītapṛṣṭhaḥ
anvenaṃ viprā ṛṣayo madanti devānāṃ puṣṭe cakṛmā subandhum
yad vājino dāma sundānamarvato yā śīrṣaṇyā raśanārajjurasya
yad vā ghāsya prabhṛtamāsye tṛṇaṃ sarvā tā te api deveṣvastu
yadaśvasya kraviṣo makṣikāśa yad vā svarau svadhitau riptamasti
yad dhastayoḥ śamituryan nakheṣu sarvā tā te api deveṣvastu
yadūvadhyamudarasyāpavāti ya āmasya kraviṣo ghandho asti
sukṛtā tacchamitāraḥ kṛṇvantūta medhaṃ śṛtapākaṃ pacantu
yat te ghātrādaghninā pacyamānādabhi śūlaṃ nihatasyāvadhāvati
mā tad bhūmyāmā śriṣan mā tṛṇeṣu devebhyastaduśadbhyo rātamastu
ye vājinaṃ paripaśyanti pakvaṃ ya īmāhuḥ surabhirnirhareti
ye cārvato māṃsabhikṣāmupāsata uto teṣāmabhighūrtirna invatu
yan nīkṣaṇaṃ māṃspacanyā ukhāyā yā pātrāṇi yūṣṇaāsecanāni
ūmaṇyāpidhānā carūṇāmaṅkāḥ sūnāḥpari bhūṣantyaśvam
nikramaṇaṃ niṣadanaṃ vivartanaṃ yacca paḍbīśamarvataḥ
yacca papau yacca ghāsiṃ jaghāsa sarvā tā te api deveṣvastu
mā tvāghnirdhvanayīd dhūmaghandhirmokhā bhrājantyabhi vikta jaghriḥ
iṣṭaṃ vītamabhighūrtaṃ vaṣaṭkṛtaṃ taṃ devāsaḥ prati ghṛbhṇantyaśvam
yadaśvāya vāsa upastṛṇantyadhīvāsaṃ yā hiraṇyānyasmai
sandānamarvantaṃ paḍbīśaṃ priyā deveṣvā yāmayanti
yat te sāde mahasā śūkṛtasya pārṣṇyā vā kaśayā vā tutoda
sruceva tā haviṣo adhvareṣu sarvā tā te brahmaṇāsūdayāmi
catustriṃśad vājino devabandhorvaṅkrīraśvasya svadhitiḥsameti
achidrā ghātrā vayunā kṛṇota paruṣ-paruranughuṣya vi śasta
ekastvaṣturaśvasyā viśastā dvā yantārā bhavatastathaṛtuḥ
yā te ghātrāṇāṃ tuthā kṛṇomi tā-tā piṇḍanāṃ pra juhomyaghnau
mā tvā tapat priya ātmāpiyantaṃ mā svadhitistanva ā tiṣṭhipat te
mā te ghṛdhnuraviśastātihāya chidrā ghātraṇyasinā mithū kaḥ
na vā u etan mriyase na riṣyasi devānideṣi pathibhiḥ sughebhiḥ
harī te yuñjā pṛṣatī abhūtāmupāsthād vājī dhuri rāsabhasya
sughavyaṃ no vājī svaśvyaṃ puṃsaḥ putrānuta viśvāpuṣaṃ rayim
anāghāstvaṃ no aditiḥ kṛṇotu kṣatraṃ no aśvo vanatāṃ haviṣmān
