Book 1. Chapter 186
The Mahabharata In Sanskrit
Book 1
Chapter 186
1
[दूत]
जन्यार्थम अन्नं दरुपदेन राज्ञा; विवाह हेतॊर उपसंस्कृतं च
तद आप्नुवध्वं कृतसर्वकार्याः; कृष्णा च तत्रैव चिरं न कार्यम
2
इमे रथाः काञ्चनपद्मचित्राः; सदश्वयुक्ता वसुधाधिपार्हाः
एतान समारुह्य परैत सर्वे; पाञ्चालराजस्य निवेशनं तत
3
[वै]
ततः परयाताः कुरुपुंगवास ते; पुरॊहितं तं परथमं परयाप्य
आस्थाय यानानि महान्ति तानि; कुन्ती च कृष्णा च सहैव याते
4
शरुत्वा तु वाक्यानि पुरॊहितस्य; यान्य उक्तवान भारत धर्मराजः
जिज्ञासयैवाथ कुरूत्तमानां; दरव्याण्य अनेकान्य उपसंजहार
5
फलानि माल्यानि सुसंस्कृतानि; चर्माणि वर्माणि तथासनानि
गाश चैव राजन्न अथ चैव रज्जूर; दरव्याणि चान्यानि कृषी निमित्तम
6
अन्येषु शिल्पेषु च यान्य अपि सयुः; सर्वाणि कृल्प्तान्य अखिलेन तत्र
करीडा निमित्तानि च यानि तानि; सर्वाणि तत्रॊपजहार राजा
7
रथाश्ववर्माणि च भानुमन्ति; खड्गा महान्तॊ ऽशवरथाश च चित्राः
धनूंषि चाग्र्याणि शराश च मुख्याः; शक्त्यृषयः काञ्चनभूषिताश च
8
परासा भुशुण्ड्यश च परश्वधाश च; सांग्रामिकं चैव तथैव सर्वम
शय्यासनान्य उत्तमसंस्कृतानि; तथैव चासन विविधानि तत्र
9
कुन्ती तु कृष्णां परिगृह्य साध्वीम; अन्तःपुरं दरुपदस्याविवेष
सत्रियश च तां कौरवराजपत्नीं; परत्यर्चयां चक्रुर अदीनसत्त्वाः
10
तान सिंहविक्रान्त गतीन अवेक्ष्य; महर्षभाक्षान अजिनॊत्तरीयान
गूढॊत्तरांसान भुजगेन्द्र; भॊगप्रलम्बबाहून पुरुषप्रवीरान
11
राजा च राज्ञः सचिवाश च सर्वे; पुत्राश च राज्ञः सुहृदस तथैव
परेष्याश च सर्वे निखिलेन राजन; हर्षं समापेतुर अतीव तत्र
12
ते तत्र वीराः परमासनेषु; सपाद पीठेष्व अविशङ्कमानाः
यथानुपूर्व्या विविशुर नराग्र्यास; तदा महार्हेषु न विस्मयन्तः
13
उच्चावचं पार्थिव भॊजनीयं; पात्रीषु जाम्बूनदराजतीषु
दासाश च दास्यश च सुमृष्टवेषा; भॊजापकाश चाप्य उपजह्रुर अन्नम
14
ते तत्र भुक्त्वा पुरुषप्रवीरा; यथानुकामं सुभृशं परतीताः
उत्क्रम्य सर्वाणि वसूनि तत्र; सांग्रामिकान्य आविविशुर नृवीराः
15
तल लक्षयित्वा दरुपदस्य पुत्रॊ; राजा च सर्वैः सह मन्त्रिमुख्यैः
समर्चयाम आसुर उपेत्य हृष्टाः; कुन्तीसुतान पार्थिव पुत्रपौत्रान
1
[dūta]
janyārtham annaṃ drupadena rājñā; vivāha hetor upasaṃskṛtaṃ ca
tad āpnuvadhvaṃ kṛtasarvakāryāḥ; kṛṣṇā ca tatraiva ciraṃ na kāryam
2
ime rathāḥ kāñcanapadmacitrāḥ; sadaśvayuktā vasudhādhipārhāḥ
etān samāruhya paraita sarve; pāñcālarājasya niveśanaṃ tat
3
[vai]
tataḥ prayātāḥ kurupuṃgavās te; purohitaṃ taṃ prathamaṃ prayāpya
āsthāya yānāni mahānti tāni; kuntī ca kṛṣṇā ca sahaiva yāte
4
rutvā tu vākyāni purohitasya; yāny uktavān bhārata dharmarājaḥ
jijñāsayaivātha kurūttamānāṃ; dravyāṇy anekāny upasaṃjahāra
5
phalāni mālyāni susaṃskṛtāni; carmāṇi varmāṇi tathāsanāni
gāś caiva rājann atha caiva rajjūr; dravyāṇi cānyāni kṛṣī nimittam
6
anyeṣu śilpeṣu ca yāny api syuḥ; sarvāṇi kṛlptāny akhilena tatra
krīḍā nimittāni ca yāni tāni; sarvāṇi tatropajahāra rājā
7
rathāśvavarmāṇi ca bhānumanti; khaḍgā mahānto 'śvarathāś ca citrāḥ
dhanūṃṣi cāgryāṇi śarāś ca mukhyāḥ; śaktyṛṣayaḥ kāñcanabhūṣitāś ca
8
prāsā bhuśuṇḍyaś ca paraśvadhāś ca; sāṃgrāmikaṃ caiva tathaiva sarvam
śayyāsanāny uttamasaṃskṛtāni; tathaiva cāsan vividhāni tatra
9
kuntī tu kṛṣṇāṃ parigṛhya sādhvīm; antaḥpuraṃ drupadasyāviveṣa
striyaś ca tāṃ kauravarājapatnīṃ; pratyarcayāṃ cakrur adīnasattvāḥ
10
tān siṃhavikrānta gatīn avekṣya; maharṣabhākṣān ajinottarīyān
gūḍhottarāṃsān bhujagendra; bhogapralambabāhūn puruṣapravīrān
11
rājā ca rājñaḥ sacivāś ca sarve; putrāś ca rājñaḥ suhṛdas tathaiva
preṣyāś ca sarve nikhilena rājan; harṣaṃ samāpetur atīva tatra
12
te tatra vīrāḥ paramāsaneṣu; sapāda pīṭheṣv aviśaṅkamānāḥ
yathānupūrvyā viviśur narāgryās; tadā mahārheṣu na vismayantaḥ
13
uccāvacaṃ pārthiva bhojanīyaṃ; pātrīṣu jāmbūnadarājatīṣu
dāsāś ca dāsyaś ca sumṛṣṭaveṣā; bhojāpakāś cāpy upajahrur annam
14
te tatra bhuktvā puruṣapravīrā; yathānukāmaṃ subhṛśaṃ pratītāḥ
utkramya sarvāṇi vasūni tatra; sāṃgrāmikāny āviviśur nṛvīrāḥ
15
tal lakṣayitvā drupadasya putro; rājā ca sarvaiḥ saha mantrimukhyaiḥ
samarcayām āsur upetya hṛṣṭāḥ; kuntīsutān pārthiva putrapautrān
Book 1
Chapter 186
1
[दूत]
जन्यार्थम अन्नं दरुपदेन राज्ञा; विवाह हेतॊर उपसंस्कृतं च
तद आप्नुवध्वं कृतसर्वकार्याः; कृष्णा च तत्रैव चिरं न कार्यम
2
इमे रथाः काञ्चनपद्मचित्राः; सदश्वयुक्ता वसुधाधिपार्हाः
एतान समारुह्य परैत सर्वे; पाञ्चालराजस्य निवेशनं तत
3
[वै]
ततः परयाताः कुरुपुंगवास ते; पुरॊहितं तं परथमं परयाप्य
आस्थाय यानानि महान्ति तानि; कुन्ती च कृष्णा च सहैव याते
4
शरुत्वा तु वाक्यानि पुरॊहितस्य; यान्य उक्तवान भारत धर्मराजः
जिज्ञासयैवाथ कुरूत्तमानां; दरव्याण्य अनेकान्य उपसंजहार
5
फलानि माल्यानि सुसंस्कृतानि; चर्माणि वर्माणि तथासनानि
गाश चैव राजन्न अथ चैव रज्जूर; दरव्याणि चान्यानि कृषी निमित्तम
6
अन्येषु शिल्पेषु च यान्य अपि सयुः; सर्वाणि कृल्प्तान्य अखिलेन तत्र
करीडा निमित्तानि च यानि तानि; सर्वाणि तत्रॊपजहार राजा
7
रथाश्ववर्माणि च भानुमन्ति; खड्गा महान्तॊ ऽशवरथाश च चित्राः
धनूंषि चाग्र्याणि शराश च मुख्याः; शक्त्यृषयः काञ्चनभूषिताश च
8
परासा भुशुण्ड्यश च परश्वधाश च; सांग्रामिकं चैव तथैव सर्वम
शय्यासनान्य उत्तमसंस्कृतानि; तथैव चासन विविधानि तत्र
9
कुन्ती तु कृष्णां परिगृह्य साध्वीम; अन्तःपुरं दरुपदस्याविवेष
सत्रियश च तां कौरवराजपत्नीं; परत्यर्चयां चक्रुर अदीनसत्त्वाः
10
तान सिंहविक्रान्त गतीन अवेक्ष्य; महर्षभाक्षान अजिनॊत्तरीयान
गूढॊत्तरांसान भुजगेन्द्र; भॊगप्रलम्बबाहून पुरुषप्रवीरान
11
राजा च राज्ञः सचिवाश च सर्वे; पुत्राश च राज्ञः सुहृदस तथैव
परेष्याश च सर्वे निखिलेन राजन; हर्षं समापेतुर अतीव तत्र
12
ते तत्र वीराः परमासनेषु; सपाद पीठेष्व अविशङ्कमानाः
यथानुपूर्व्या विविशुर नराग्र्यास; तदा महार्हेषु न विस्मयन्तः
13
उच्चावचं पार्थिव भॊजनीयं; पात्रीषु जाम्बूनदराजतीषु
दासाश च दास्यश च सुमृष्टवेषा; भॊजापकाश चाप्य उपजह्रुर अन्नम
14
ते तत्र भुक्त्वा पुरुषप्रवीरा; यथानुकामं सुभृशं परतीताः
उत्क्रम्य सर्वाणि वसूनि तत्र; सांग्रामिकान्य आविविशुर नृवीराः
15
तल लक्षयित्वा दरुपदस्य पुत्रॊ; राजा च सर्वैः सह मन्त्रिमुख्यैः
समर्चयाम आसुर उपेत्य हृष्टाः; कुन्तीसुतान पार्थिव पुत्रपौत्रान
1
[dūta]
janyārtham annaṃ drupadena rājñā; vivāha hetor upasaṃskṛtaṃ ca
tad āpnuvadhvaṃ kṛtasarvakāryāḥ; kṛṣṇā ca tatraiva ciraṃ na kāryam
2
ime rathāḥ kāñcanapadmacitrāḥ; sadaśvayuktā vasudhādhipārhāḥ
etān samāruhya paraita sarve; pāñcālarājasya niveśanaṃ tat
3
[vai]
tataḥ prayātāḥ kurupuṃgavās te; purohitaṃ taṃ prathamaṃ prayāpya
āsthāya yānāni mahānti tāni; kuntī ca kṛṣṇā ca sahaiva yāte
4
rutvā tu vākyāni purohitasya; yāny uktavān bhārata dharmarājaḥ
jijñāsayaivātha kurūttamānāṃ; dravyāṇy anekāny upasaṃjahāra
5
phalāni mālyāni susaṃskṛtāni; carmāṇi varmāṇi tathāsanāni
gāś caiva rājann atha caiva rajjūr; dravyāṇi cānyāni kṛṣī nimittam
6
anyeṣu śilpeṣu ca yāny api syuḥ; sarvāṇi kṛlptāny akhilena tatra
krīḍā nimittāni ca yāni tāni; sarvāṇi tatropajahāra rājā
7
rathāśvavarmāṇi ca bhānumanti; khaḍgā mahānto 'śvarathāś ca citrāḥ
dhanūṃṣi cāgryāṇi śarāś ca mukhyāḥ; śaktyṛṣayaḥ kāñcanabhūṣitāś ca
8
prāsā bhuśuṇḍyaś ca paraśvadhāś ca; sāṃgrāmikaṃ caiva tathaiva sarvam
śayyāsanāny uttamasaṃskṛtāni; tathaiva cāsan vividhāni tatra
9
kuntī tu kṛṣṇāṃ parigṛhya sādhvīm; antaḥpuraṃ drupadasyāviveṣa
striyaś ca tāṃ kauravarājapatnīṃ; pratyarcayāṃ cakrur adīnasattvāḥ
10
tān siṃhavikrānta gatīn avekṣya; maharṣabhākṣān ajinottarīyān
gūḍhottarāṃsān bhujagendra; bhogapralambabāhūn puruṣapravīrān
11
rājā ca rājñaḥ sacivāś ca sarve; putrāś ca rājñaḥ suhṛdas tathaiva
preṣyāś ca sarve nikhilena rājan; harṣaṃ samāpetur atīva tatra
12
te tatra vīrāḥ paramāsaneṣu; sapāda pīṭheṣv aviśaṅkamānāḥ
yathānupūrvyā viviśur narāgryās; tadā mahārheṣu na vismayantaḥ
13
uccāvacaṃ pārthiva bhojanīyaṃ; pātrīṣu jāmbūnadarājatīṣu
dāsāś ca dāsyaś ca sumṛṣṭaveṣā; bhojāpakāś cāpy upajahrur annam
14
te tatra bhuktvā puruṣapravīrā; yathānukāmaṃ subhṛśaṃ pratītāḥ
utkramya sarvāṇi vasūni tatra; sāṃgrāmikāny āviviśur nṛvīrāḥ
15
tal lakṣayitvā drupadasya putro; rājā ca sarvaiḥ saha mantrimukhyaiḥ
samarcayām āsur upetya hṛṣṭāḥ; kuntīsutān pārthiva putrapautrān
