Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Mahabharata In Sanskrit
>
Book 5. Chapter 158
Book 5. Chapter 158
The Mahabharata In Sanskrit
Book 5
Chapter
158
1
[स]
सेनानिवेशं संप्राप्य कैतव्यः पाण्डवस्य ह
समागतः पाण्डवेयैर युधिष्ठिरम अभाषत
2
अभिज्ञॊ दूतवाक्यानां यथॊक्तं बरुवतॊ मम
दुर्यॊधन समादेशं शरुत्वा न करॊद्धुम अर्हसि
3
उलूक न भयं ते ऽसति बरूहि तवं विगतज्वरः
यन मतं धार्तराष्ट्रस्य लुब्धस्यादीर्घ दर्शिनः
4
ततॊ दयुतिमतां मध्ये पाण्डवानां महात्मनाम
सृञ्जयानां च सर्वेषां कृष्णस्य च यशस्विनः
5
दरुपदस्य सपुत्रस्य विराटस्य च संनिधौ
भूमिपानां च सर्वेषां मध्ये वाक्यं जगाद ह
6
इदं तवाम अब्रवीद राजा धार्तराष्ट्रॊ महामनाः
शृण्वतां कुरुवीराणां तन निबॊध नराधिप
7
पराजितॊ ऽसि दयूतेन कृष्णा चानायिता सभाम
शक्यॊ ऽमर्षॊ मनुष्येण कर्तुं पुरुषमानिना
8
दवादशैव तु वर्षाणि वने धिष्ण्याद विवासिताः
संवत्सरं विराटस्य दास्यम आस्थाय चॊषिताः
9
अमर्षं राज्यहरणं वनवासं च पाण्डव
दरौपद्याश च परिक्लेशं संस्मरन पुरुषॊ भव
10
अशक्तेन च यच छप्तं भीमसेनेन पाण्डव
दुःशासनस्य रुधिरं पीयतां यदि शक्यते
11
लॊहाभिहारॊ निर्वृत्तः कुरुक्षेत्रम अकर्दमम
समः पन्था भृता यॊधाः शवॊ युध्यस्व सकेशवः
12
असमागम्य भीष्मेण संयुगे किं विकत्थसे
आरुरुक्षुर यथा मन्दः पर्वतं गन्धमादनम
13
दरॊणं च युध्यतां शरेष्ठं शचीपतिसमं युधि
अजित्वा संयुगे पार्थ राज्यं कथम इहेच्छसि
14
बराह्मे धनुषि चाचार्यं वेदयॊर अन्तरं दवयॊः
युधि धुर्यम अविक्षॊभ्यम अनीक धरम अच्युतम
15
दरॊणं मॊहाद युधा पार्थ यज जिगीषसि तन मृषा
न हि शुश्रुम वातेन मेरुम उन्मथितं गिरिम
16
अनिलॊ वा वहेन मेरुं दयौर वापि निपतेन महीम
युगं वा परिवर्तेत यद्य एवं सयाद यथात्थ माम
17
कॊ हय आभ्यां जीविताकाङ्क्षी पराप्यास्त्रम अरिमर्दनम
गजॊ वाजी नरॊ वापि पुनः सवस्ति गृहान वरजेत
18
कथम आभ्याम अभिध्यातः संसृष्टॊ दारुणेन वा
रणे जीवन मिमुच्येत पदा भूमिम उपस्पृशन
19
किं दर्दुरः कूपशयॊ यथेमां; न बुध्यसे राजचमूं समेताम
दुराधर्षां देव चमू परकाशां; गुप्तां नरेन्द्रैस तरिदशैर इव दयाम
20
पराच्यैः परतीच्यैर अथ दाक्षिणात्यैर; उदीच्यकाम्बॊजशकैः खशैश च
शाल्वैः समत्स्यैः कुरुमध्यदेशैर; मलेच्छैः पुलिन्दैर दरविडान्ध्र काञ्च्यैः
21
नानाजनौघं युधि संप्रवृद्धं; गाङ्गं यथा वेगम अवारणीयम
मां च सथितं नागबलस्य मध्ये; युयुत्ससे मन्दकिम अल्पबुद्धे
22
इत्य एवम उक्त्वा राजानं धर्मपुत्रं युधिष्ठिरम
अभ्यावृत्य पुनर जिष्णुम उलूकः परत्यभाषत
23
अकत्थमानॊ युध्यस्व कत्थसे ऽरजुन किं बहु
पर्यायात सिद्धिर एतस्य नैतत सिध्यति कत्थनात
24
यदीदं कत्थनात सिध्येत कर्म लॊके धनंजय
सर्वे भवेयुः सिद्धार्था बहु कत्थेत दुर्गतः
25
जानामि ते वासुदेवं सहायं; जानामि ते गाण्डिवं तालमात्रम
जानाम्य एतत तवादृशॊ नास्ति; यॊधा राज्यं च ते जानमानॊ हरामि
26
न तु पर्याय धर्मेण सिद्धिं पराप्नॊति भूयसीम
मनसैव हि भूतानि धाता परकुरुते वशे
27
तरयॊदश समा भुक्तं राज्यं विलपतस तव
भूयश चैव परशासिष्ये निहत्य तवां सबान्धवम
28
कव तदा गाण्डिवं ते ऽभूद यत तवं दासपणे जितः
कव तदा भीमसेनस्य बलम आसीच च फल्गुन
29
सगदाद भीमसेनाच च पार्थाच चैव सगाण्डिवात
न वै मॊक्षस तदा वॊ ऽभूद विना कृष्णाम अनिन्दिताम
30
सा वॊ दास्यं समापन्नान मॊक्षयाम आस भामिनी
अमानुष्य समायुक्तान दास्य कर्मण्य अवस्थितान
31
अवॊचं यत षण्ढतिलान अहं वस तथ्यम एव तत
धृता हि वेणी पार्थेन विराटनगरे तदा
32
सूदकर्मणि च शरान्तं विराटस्य महानसे
भीमसेनेन कौन्तेय यच च तन मम पौरुषम
33
एवम एव सदा दण्डं कषत्रियाः कषत्रिये दधुः
शरेण्यां कक्ष्यां च वेण्यां च संयुगे यः पलायते
34
न भयाद वासुदेवस्य न चापि तव फल्गुन
राज्यं परतिप्रदास्यामि युध्यस्व सह केशवः
35
न माया हीन्द्र जालं वा कुहका वा विभीषणी
आत्तशस्त्रस्य मे युद्धे वहन्ति परतिगर्जनाः
36
वासुदेव सहस्रं वा फल्गुनानां शतानि वा
आसाद्य माम अमॊघेषुं दरविष्यन्ति दिशॊ दश
37
संयुगं गच्छ भीष्मेण भिन्धि तवं शिरसा गिरिम
परतरेमं महागाधं बाहुभ्यां पुरुषॊदधिम
38
शारद्वत महीमानं विविंशति झषाकुलम
बृहद्बलसमुच्चालं सौमदत्ति तिमिंगिलम
39
दुःशासनौघं शल शल्य मत्स्यं; सुषेण चित्रायुधनागनक्रम
जयद्रथाद्रिं पुरुमित्र गाधं; दुर्मर्षणॊदं शकुनिप्रपातम
40
शस्त्रौघम अक्षय्यम अतिप्रवृद्धं; यदावगाह्य शरमनष्टचेताः
भविष्यसि तवं हतसर्वबान्धवस; तदा मनस ते परितापम एष्यति
41
तदा मनस ते तरिदिवाद इवाशुचेर; निवर्ततां पार्थ मही परशासनात
राज्यं परशास्तुं हि सुदुर्लभं तवया; बुभूषता सवर्ग इवातपस्विना
1
[s]
senāniveśaṃ saṃprāpya kaitavyaḥ pāṇḍavasya ha
samāgataḥ pāṇḍaveyair yudhiṣṭhiram abhāṣata
2
abhijño dūtavākyānāṃ yathoktaṃ bruvato mama
duryodhana samādeśaṃ śrutvā na kroddhum arhasi
3
ulūka na bhayaṃ te 'sti brūhi tvaṃ vigatajvaraḥ
yan mataṃ dhārtarāṣṭrasya lubdhasyādīrgha darśina
ḥ
4
tato dyutimatāṃ madhye pāṇḍavānāṃ mahātmanām
sṛñjayānāṃ ca sarveṣāṃ kṛṣṇasya ca yaśasvina
ḥ
5
drupadasya saputrasya virāṭasya ca saṃnidhau
bhūmipānāṃ ca sarveṣāṃ madhye vākyaṃ jagāda ha
6
idaṃ tvām abravīd rājā dhārtarāṣṭro mahāman
āḥ
śṛ
vatāṃ kuruvīr
āṇāṃ
tan nibodha narādhipa
7
parājito 'si dyūtena k
ṛṣṇā
cānāyitā sabhām
śakyo 'marṣo manuṣyeṇa kartuṃ puruṣamānin
ā
8
dvādaśaiva tu varṣāṇi vane dhiṣṇyād vivāsitāḥ
saṃvatsaraṃ virāṭasya dāsyam āsthāya coṣit
āḥ
9
amarṣaṃ rājyaharaṇaṃ vanavāsaṃ ca pāṇḍava
draupadyāś ca parikleśaṃ saṃsmaran puruṣo bhava
10
aśaktena ca yac chaptaṃ bhīmasenena pāṇḍava
duḥśāsanasya rudhiraṃ pīyatāṃ yadi śakyate
11
lohābhihāro nirvṛttaḥ kurukṣetram akardamam
samaḥ panthā bhṛtā yodhāḥ śvo yudhyasva sakeśava
ḥ
12
asamāgamya bhīṣmeṇa saṃyuge kiṃ vikatthase
ārurukṣur yathā mandaḥ parvataṃ gandhamādanam
13
droṇaṃ ca yudhyatāṃ śreṣṭhaṃ śacīpatisamaṃ yudhi
ajitvā saṃyuge pārtha rājyaṃ katham ihecchasi
14
brāhme dhanuṣi cācāryaṃ vedayor antaraṃ dvayoḥ
yudhi dhuryam avikṣobhyam anīka dharam acyutam
15
droṇaṃ mohād yudhā pārtha yaj jigīṣasi tan m
ṛṣā
na hi śuśruma vātena merum unmathitaṃ girim
16
anilo vā vahen meruṃ dyaur vāpi nipaten mahīm
yugaṃ vā parivarteta yady evaṃ syād yathāttha mām
17
ko hy ābhyāṃ jīvitākāṅkṣī prāpyāstram arimardanam
gajo vājī naro vāpi punaḥ svasti gṛhān vrajet
18
katham ābhyām abhidhyātaḥ saṃsṛṣṭo dāruṇena vā
raṇe jīvan mimucyeta padā bhūmim upaspṛśan
19
kiṃ darduraḥ kūpaśayo yathemāṃ; na budhyase rājacamūṃ sametām
durādharṣāṃ deva camū prak
āśāṃ;
guptāṃ narendrais tridaśair iva dyām
20
prācyaiḥ pratīcyair atha dākṣiṇātyair; udīcyakāmbojaśakaiḥ khaśaiś ca
śālvaiḥ samatsyaiḥ kurumadhyadeśair; mlecchaiḥ pulindair draviḍāndhra kāñcyai
ḥ
21
nānājanaughaṃ yudhi saṃpravṛddhaṃ; gāṅgaṃ yathā vegam avāraṇīyam
māṃ ca sthitaṃ nāgabalasya madhye; yuyutsase mandakim alpabuddhe
22
ity evam uktvā rājānaṃ dharmaputraṃ yudhiṣṭhiram
abhyāvṛtya punar jiṣṇum ulūkaḥ pratyabhāṣata
23
akatthamāno yudhyasva katthase 'rjuna kiṃ bahu
paryāyāt siddhir etasya naitat sidhyati katthanāt
24
yadīdaṃ katthanāt sidhyet karma loke dhanaṃjaya
sarve bhaveyuḥ siddhārthā bahu kattheta durgata
ḥ
25
jānāmi te vāsudevaṃ sahāyaṃ; jānāmi te gāṇḍivaṃ tālamātram
jānāmy etat tvādṛśo nāsti; yodhā rājyaṃ ca te jānamāno harāmi
26
na tu paryāya dharmeṇa siddhiṃ prāpnoti bhūyasīm
manasaiva hi bhūtāni dhātā prakurute vaśe
27
trayodaśa samā bhuktaṃ rājyaṃ vilapatas tava
bhūyaś caiva praśāsiṣye nihatya tvāṃ sabāndhavam
28
kva tadā gāṇḍivaṃ te 'bhūd yat tvaṃ dāsapaṇe jitaḥ
kva tadā bhīmasenasya balam āsīc ca phalguna
29
sagadād bhīmasenāc ca pārthāc caiva sagāṇḍivāt
na vai mokṣas tadā vo 'bhūd vinā k
ṛṣṇ
m aninditām
30
sā vo dāsyaṃ samāpannān mokṣayām āsa bhāminī
amānuṣya samāyuktān dāsya karmaṇy avasthitān
31
avocaṃ yat ṣaṇḍhatilān ahaṃ vas tathyam eva tat
dhṛtā hi veṇī pārthena virāṭanagare tad
ā
32
sūdakarmaṇi ca śrāntaṃ virāṭasya mahānase
bhīmasenena kaunteya yac ca tan mama pauruṣam
33
evam eva sadā daṇḍaṃ kṣatriyāḥ kṣatriye dadhuḥ
śreṇyāṃ kakṣyāṃ ca veṇyāṃ ca saṃyuge yaḥ palāyate
34
na bhayād vāsudevasya na cāpi tava phalguna
rājyaṃ pratipradāsyāmi yudhyasva saha keśava
ḥ
35
na māyā hīndra jālaṃ vā kuhakā vā vibhīṣa
ṇī
ttaśastrasya me yuddhe vahanti pratigarjan
āḥ
36
vāsudeva sahasraṃ vā phalgunānāṃ śatāni vā
āsādya mām amogheṣuṃ draviṣyanti diśo daśa
37
saṃyugaṃ gaccha bhīṣmeṇa bhindhi tvaṃ śirasā girim
prataremaṃ mahāgādhaṃ bāhubhyāṃ puruṣodadhim
38
ś
radvata mahīmānaṃ viviṃśati jhaṣākulam
bṛhadbalasamuccālaṃ saumadatti timiṃgilam
39
duḥśāsanaughaṃ śala śalya matsyaṃ; suṣeṇa citrāyudhanāganakram
jayadrathādriṃ purumitra gādhaṃ; durmarṣaṇodaṃ śakuniprapātam
40
astraugham akṣayyam atipravṛddhaṃ; yadāvagāhya śramanaṣṭacetāḥ
bhaviṣyasi tvaṃ hatasarvabāndhavas; tadā manas te paritāpam eṣyati
41
tadā manas te tridivād ivāśucer; nivartatāṃ pārtha mahī praśāsanāt
rājyaṃ praśāstuṃ hi sudurlabhaṃ tvayā; bubhūṣatā svarga ivātapasvinā
tooth fairy tradition
|
hells brewery mn
Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Mahabharata In Sanskrit
>
Book 5. Chapter 158