Book 5. Chapter 27
The Mahabharata In Sanskrit
Book 5
Chapter 27
1
[स]
धर्मे नित्या पाण्डव ते विचेष्टा; लॊके शरुता दृश्यते चापि पार्थ
महास्रावं जीवितं चाप्य अनित्यं; संपश्य तवं पाण्डव मा विनीनशः
2
न चेद भागं कुरवॊ ऽनयत्र युद्धात; परयच्छन्ते तुभ्यम अजातशत्रॊ
भैक्ष चर्याम अन्धकवृष्णिराज्ये; शरेयॊ मन्ये न तु युद्धेन राज्यम
3
अल्पकालं जीवितं यन मनुष्ये; महास्रावं नित्यदुःखं चलं च
भूयश च तद वयसॊ नानुरूपं; तस्मात पापं पाण्डव मा परसार्षीः
4
कामा मनुष्यं परसजन्त एव; धर्मस्य ये विध्न मूलं नरेन्द्र
पूर्वं नरस तान धृतिमान विनिघ्नँल; लॊके परशंसां लभते ऽनवद्याम
5
निबन्धनी हय अर्थतृष्णेह पार्थ; ताम एषतॊ बाध्यते धर्म एव
धर्मं तु यः परवृणीते स बुद्धः; कामे गृद्धॊ हीयते ऽरथानुरॊधात
6
धर्मं कृत्वा कर्मणां तात मुख्यं; महाप्रतापः सवितेव भाति
हानेन धर्मस्य महीम अपीमां; लब्ध्वा नरः सीदति पापबुद्धिः
7
वेदॊ ऽधीतश चरितं बरह्मचर्यं; यज्ञैर इष्टं बराह्मणेभ्यश च दत्तम
परं सथानं मन्यमानेन भूय; आत्मा दत्तॊ वर्षपूगं सुखेभ्यः
8
सुखप्रिये सेवमानॊ ऽतिवेलं; यॊगाभ्यासे यॊ न करॊति कर्म
वित्तक्षये हीनसुखॊ ऽतिवेलं; दुःखं शेते कामवेगप्रणुन्नः
9
एवं पुनर अर्थचर्या परसक्तॊ; हित्वा धर्मं यः परकरॊत्य अधर्मम
अश्रद्दधत परलॊकाय मूढॊ; हित्वा देहं तप्यते परेत्य मन्दः
10
न कर्मणां विप्रणाशॊ ऽसय अमुत्र; पुण्यानां वाप्य अथ वा पापकानाम
पूर्वं कर्तुर गच्छति पुण्यपापं; पश्चात तव एतद अनुयात्य एव कर्ता
11
नयायॊपेतं बराह्मणेभ्यॊ यदन्नं; शरद्धा पूतं गन्धरसॊपपन्नम
अन्वाहार्येषूत्तम दक्षिणेषु; तथारूपं कर्म विख्यायते ते
12
इह कषेत्रे करियते पार्थ कार्यं; न वै किं चिद विद्यते परेत्य कार्यम
कृतं तवया पारलॊक्यं च कार्यं; पुण्यं महत सद्भिर अनुप्रशस्तम
13
जहाति मृत्युं च जरां भयं च; न कषुत्पिपासे मनसश चाप्रियाणि
न कर्तव्यं विद्यते तत्र किं चिद; अन्यत्र वा इन्द्रियप्रीणनार्थात
14
एवंरूपं कर्मफलं नरेन्द्र; मात्रावता हृदयस्य परियेण
सक्रॊधजं पाण्डव हर्षजं च; लॊकाव उभौ मा परहासीश चिराय
15
अन्तं गत्वा कर्मणां या परशंसा; सत्यं दमश चार्जवम आनृशंस्यम
अश्वमेधॊ राजसूयस तथेष्टः; पापस्यान्तं कर्मणॊ मा पुनर गाः
16
तच चेद एवं देशरूपेण पार्थाः; करिष्यध्वं कर्म पापं चिराय
निवसध्वं वर्षपूगान वनेषु; दुःखं वासं पाण्डवा धर्महेतॊः
17
अप्रव्रज्ये यॊजयित्वा पुरस्ताद; आत्माधीनं यद बलं ते तदासीत
नित्यं पाञ्चालाः सचिवास तवेमे; जनार्दनॊ युयुधानश च वीरः
18
मत्स्यॊ राजा रुक्मरथः सपुत्रः; परहारिभिः सह पुत्रैर विराटः
राजानश च ये विजिताः पुरस्तात; तवाम एव ते संश्रयेयुः समस्ताः
19
महासहायः परतपन बलस्थः; पुरस्कृतॊ वासुदेवार्जुनाभ्याम
वरान हनिष्यन दविषतॊ रङ्गमध्ये; वयनेष्यथा धार्तराष्ट्रस्य दर्पम
20
बलं कस्माद वर्हयित्वा परस्य; निजान कस्मात कर्शयित्वा सहायान
निरुष्य कस्माद वर्षपूगान वनेषु; युयुत्ससे पाण्डव हीनकालम
21
अप्रज्ञॊ वा पाण्डव युध्यमानॊ; अधर्मज्ञॊ वा भूतिपथाद वयपैति
परज्ञावान वा बुध्यमानॊ ऽपि धर्मं; संरम्भाद वा सॊ ऽपि भूतेर अपैति
22
नाधर्मे ते धीयते पार्थ बुद्धिर; न संरम्भात कर्म चकर्थ पापम
अद्धा किं तत कारणं यस्य हेतॊः; परज्ञा विरुद्धं कर्म चिकीर्षसीदम
23
अव्याधिजं कटुकं शीर्ष रॊगं; यशॊ मुषं पापफलॊदयं च
सतां पेयं यन न पिबन्त्य असन्तॊ; मन्युं महाराज पिब परशाम्य
24
पापानुबन्धं कॊ नु तं कामयेत; कषमैव ते जयायसी नॊत भॊगाः
यत्र भीष्मः शांतनवॊ हतः सयाद; यत्र दरॊणः सह पुत्रॊ हतः सयात
25
कृपः शल्यः सौमदत्तिर विकर्णॊ; विविंशतिः कर्णदुर्यॊधनौ च
एतान हत्वा कीदेशं तत सुखं सयाद; यद विन्देथास तद अनुब्रूहि पार्थ
26
लब्ध्वापीमां पृथिवीं सागरान्तां; जरामृत्यू नैव हि तवं परजह्याः
परियाप्रिये सुखदुःखे च राजन्न; एवं विद्वान नैव युद्धं कुरुष्व
27
अमात्यानां यदि कामस्य हेतॊर; एवं युक्तं कर्म चिकीर्षसि तवम
अपाक्रमेः संप्रदाय सवम एभ्यॊ; मा गास तवं वा देव यानात पथॊ ऽदय
1
[s]
dharme nityā pāṇḍava te viceṣṭā; loke śrutā dṛśyate cāpi pārtha
mahāsrāvaṃ jīvitaṃ cāpy anityaṃ; saṃpaśya tvaṃ pāṇḍava mā vinīnaśaḥ
2
na ced bhāgaṃ kuravo 'nyatra yuddhāt; prayacchante tubhyam ajātaśatro
bhaikṣa caryām andhakavṛṣṇirājye; śreyo manye na tu yuddhena rājyam
3
alpakālaṃ jīvitaṃ yan manuṣye; mahāsrāvaṃ nityaduḥkhaṃ calaṃ ca
bhūyaś ca tad vayaso nānurūpaṃ; tasmāt pāpaṃ pāṇḍava mā prasārṣīḥ
4
kāmā manuṣyaṃ prasajanta eva; dharmasya ye vidhna mūlaṃ narendra
pūrvaṃ naras tān dhṛtimān vinighnaṁl; loke praśaṃsāṃ labhate 'navadyām
5
nibandhanī hy arthatṛṣṇeha pārtha; tām eṣato bādhyate dharma eva
dharmaṃ tu yaḥ pravṛṇīte sa buddhaḥ; kāme gṛddho hīyate 'rthānurodhāt
6
dharmaṃ kṛtvā karmaṇāṃ tāta mukhyaṃ; mahāpratāpaḥ saviteva bhāti
hānena dharmasya mahīm apīmāṃ; labdhvā naraḥ sīdati pāpabuddhiḥ
7
vedo 'dhītaś caritaṃ brahmacaryaṃ; yajñair iṣṭaṃ brāhmaṇebhyaś ca dattam
paraṃ sthānaṃ manyamānena bhūya; ātmā datto varṣapūgaṃ sukhebhyaḥ
8
sukhapriye sevamāno 'tivelaṃ; yogābhyāse yo na karoti karma
vittakṣaye hīnasukho 'tivelaṃ; duḥkhaṃ śete kāmavegapraṇunnaḥ
9
evaṃ punar arthacaryā prasakto; hitvā dharmaṃ yaḥ prakaroty adharmam
aśraddadhat paralokāya mūḍho; hitvā dehaṃ tapyate pretya mandaḥ
10
na karmaṇāṃ vipraṇāśo 'sy amutra; puṇyānāṃ vāpy atha vā pāpakānām
pūrvaṃ kartur gacchati puṇyapāpaṃ; paścāt tv etad anuyāty eva kartā
11
nyāyopetaṃ brāhmaṇebhyo yadannaṃ; śraddhā pūtaṃ gandharasopapannam
anvāhāryeṣūttama dakṣiṇeṣu; tathārūpaṃ karma vikhyāyate te
12
iha kṣetre kriyate pārtha kāryaṃ; na vai kiṃ cid vidyate pretya kāryam
kṛtaṃ tvayā pāralokyaṃ ca kāryaṃ; puṇyaṃ mahat sadbhir anupraśastam
13
jahāti mṛtyuṃ ca jarāṃ bhayaṃ ca; na kṣutpipāse manasaś cāpriyāṇi
na kartavyaṃ vidyate tatra kiṃ cid; anyatra vā indriyaprīṇanārthāt
14
evaṃrūpaṃ karmaphalaṃ narendra; mātrāvatā hṛdayasya priyeṇa
sakrodhajaṃ pāṇḍava harṣajaṃ ca; lokāv ubhau mā prahāsīś cirāya
15
antaṃ gatvā karmaṇāṃ yā praśaṃsā; satyaṃ damaś cārjavam ānṛśaṃsyam
aśvamedho rājasūyas tatheṣṭaḥ; pāpasyāntaṃ karmaṇo mā punar gāḥ
16
tac ced evaṃ deśarūpeṇa pārthāḥ; kariṣyadhvaṃ karma pāpaṃ cirāya
nivasadhvaṃ varṣapūgān vaneṣu; duḥkhaṃ vāsaṃ pāṇḍavā dharmahetoḥ
17
apravrajye yojayitvā purastād; ātmādhīnaṃ yad balaṃ te tadāsīt
nityaṃ pāñcālāḥ sacivās taveme; janārdano yuyudhānaś ca vīraḥ
18
matsyo rājā rukmarathaḥ saputraḥ; prahāribhiḥ saha putrair virāṭaḥ
rājānaś ca ye vijitāḥ purastāt; tvām eva te saṃśrayeyuḥ samastāḥ
19
mahāsahāyaḥ pratapan balasthaḥ; puraskṛto vāsudevārjunābhyām
varān haniṣyan dviṣato raṅgamadhye; vyaneṣyathā dhārtarāṣṭrasya darpam
20
balaṃ kasmād varhayitvā parasya; nijān kasmāt karśayitvā sahāyān
niruṣya kasmād varṣapūgān vaneṣu; yuyutsase pāṇḍava hīnakālam
21
aprajño vā pāṇḍava yudhyamāno; adharmajño vā bhūtipathād vyapaiti
prajñāvān vā budhyamāno 'pi dharmaṃ; saṃrambhād vā so 'pi bhūter apaiti
22
nādharme te dhīyate pārtha buddhir; na saṃrambhāt karma cakartha pāpam
addhā kiṃ tat kāraṇaṃ yasya hetoḥ; prajñā viruddhaṃ karma cikīrṣasīdam
23
avyādhijaṃ kaṭukaṃ śīrṣa rogaṃ; yaśo muṣaṃ pāpaphalodayaṃ ca
satāṃ peyaṃ yan na pibanty asanto; manyuṃ mahārāja piba praśāmya
24
pāpānubandhaṃ ko nu taṃ kāmayeta; kṣamaiva te jyāyasī nota bhogāḥ
yatra bhīṣmaḥ śātanavo hataḥ syād; yatra droṇaḥ saha putro hataḥ syāt
25
kṛpaḥ śalyaḥ saumadattir vikarṇo; viviṃśatiḥ karṇaduryodhanau ca
etān hatvā kīdeśaṃ tat sukhaṃ syād; yad vindethās tad anubrūhi pārtha
26
labdhvāpīmāṃ pṛthivīṃ sāgarāntāṃ; jarāmṛtyū naiva hi tvaṃ prajahyāḥ
priyāpriye sukhaduḥkhe ca rājann; evaṃ vidvān naiva yuddhaṃ kuruṣva
27
amātyānāṃ yadi kāmasya hetor; evaṃ yuktaṃ karma cikīrṣasi tvam
apākrameḥ saṃpradāya svam ebhyo; mā gās tvaṃ vā deva yānāt patho 'dya
Book 5
Chapter 27
1
[स]
धर्मे नित्या पाण्डव ते विचेष्टा; लॊके शरुता दृश्यते चापि पार्थ
महास्रावं जीवितं चाप्य अनित्यं; संपश्य तवं पाण्डव मा विनीनशः
2
न चेद भागं कुरवॊ ऽनयत्र युद्धात; परयच्छन्ते तुभ्यम अजातशत्रॊ
भैक्ष चर्याम अन्धकवृष्णिराज्ये; शरेयॊ मन्ये न तु युद्धेन राज्यम
3
अल्पकालं जीवितं यन मनुष्ये; महास्रावं नित्यदुःखं चलं च
भूयश च तद वयसॊ नानुरूपं; तस्मात पापं पाण्डव मा परसार्षीः
4
कामा मनुष्यं परसजन्त एव; धर्मस्य ये विध्न मूलं नरेन्द्र
पूर्वं नरस तान धृतिमान विनिघ्नँल; लॊके परशंसां लभते ऽनवद्याम
5
निबन्धनी हय अर्थतृष्णेह पार्थ; ताम एषतॊ बाध्यते धर्म एव
धर्मं तु यः परवृणीते स बुद्धः; कामे गृद्धॊ हीयते ऽरथानुरॊधात
6
धर्मं कृत्वा कर्मणां तात मुख्यं; महाप्रतापः सवितेव भाति
हानेन धर्मस्य महीम अपीमां; लब्ध्वा नरः सीदति पापबुद्धिः
7
वेदॊ ऽधीतश चरितं बरह्मचर्यं; यज्ञैर इष्टं बराह्मणेभ्यश च दत्तम
परं सथानं मन्यमानेन भूय; आत्मा दत्तॊ वर्षपूगं सुखेभ्यः
8
सुखप्रिये सेवमानॊ ऽतिवेलं; यॊगाभ्यासे यॊ न करॊति कर्म
वित्तक्षये हीनसुखॊ ऽतिवेलं; दुःखं शेते कामवेगप्रणुन्नः
9
एवं पुनर अर्थचर्या परसक्तॊ; हित्वा धर्मं यः परकरॊत्य अधर्मम
अश्रद्दधत परलॊकाय मूढॊ; हित्वा देहं तप्यते परेत्य मन्दः
10
न कर्मणां विप्रणाशॊ ऽसय अमुत्र; पुण्यानां वाप्य अथ वा पापकानाम
पूर्वं कर्तुर गच्छति पुण्यपापं; पश्चात तव एतद अनुयात्य एव कर्ता
11
नयायॊपेतं बराह्मणेभ्यॊ यदन्नं; शरद्धा पूतं गन्धरसॊपपन्नम
अन्वाहार्येषूत्तम दक्षिणेषु; तथारूपं कर्म विख्यायते ते
12
इह कषेत्रे करियते पार्थ कार्यं; न वै किं चिद विद्यते परेत्य कार्यम
कृतं तवया पारलॊक्यं च कार्यं; पुण्यं महत सद्भिर अनुप्रशस्तम
13
जहाति मृत्युं च जरां भयं च; न कषुत्पिपासे मनसश चाप्रियाणि
न कर्तव्यं विद्यते तत्र किं चिद; अन्यत्र वा इन्द्रियप्रीणनार्थात
14
एवंरूपं कर्मफलं नरेन्द्र; मात्रावता हृदयस्य परियेण
सक्रॊधजं पाण्डव हर्षजं च; लॊकाव उभौ मा परहासीश चिराय
15
अन्तं गत्वा कर्मणां या परशंसा; सत्यं दमश चार्जवम आनृशंस्यम
अश्वमेधॊ राजसूयस तथेष्टः; पापस्यान्तं कर्मणॊ मा पुनर गाः
16
तच चेद एवं देशरूपेण पार्थाः; करिष्यध्वं कर्म पापं चिराय
निवसध्वं वर्षपूगान वनेषु; दुःखं वासं पाण्डवा धर्महेतॊः
17
अप्रव्रज्ये यॊजयित्वा पुरस्ताद; आत्माधीनं यद बलं ते तदासीत
नित्यं पाञ्चालाः सचिवास तवेमे; जनार्दनॊ युयुधानश च वीरः
18
मत्स्यॊ राजा रुक्मरथः सपुत्रः; परहारिभिः सह पुत्रैर विराटः
राजानश च ये विजिताः पुरस्तात; तवाम एव ते संश्रयेयुः समस्ताः
19
महासहायः परतपन बलस्थः; पुरस्कृतॊ वासुदेवार्जुनाभ्याम
वरान हनिष्यन दविषतॊ रङ्गमध्ये; वयनेष्यथा धार्तराष्ट्रस्य दर्पम
20
बलं कस्माद वर्हयित्वा परस्य; निजान कस्मात कर्शयित्वा सहायान
निरुष्य कस्माद वर्षपूगान वनेषु; युयुत्ससे पाण्डव हीनकालम
21
अप्रज्ञॊ वा पाण्डव युध्यमानॊ; अधर्मज्ञॊ वा भूतिपथाद वयपैति
परज्ञावान वा बुध्यमानॊ ऽपि धर्मं; संरम्भाद वा सॊ ऽपि भूतेर अपैति
22
नाधर्मे ते धीयते पार्थ बुद्धिर; न संरम्भात कर्म चकर्थ पापम
अद्धा किं तत कारणं यस्य हेतॊः; परज्ञा विरुद्धं कर्म चिकीर्षसीदम
23
अव्याधिजं कटुकं शीर्ष रॊगं; यशॊ मुषं पापफलॊदयं च
सतां पेयं यन न पिबन्त्य असन्तॊ; मन्युं महाराज पिब परशाम्य
24
पापानुबन्धं कॊ नु तं कामयेत; कषमैव ते जयायसी नॊत भॊगाः
यत्र भीष्मः शांतनवॊ हतः सयाद; यत्र दरॊणः सह पुत्रॊ हतः सयात
25
कृपः शल्यः सौमदत्तिर विकर्णॊ; विविंशतिः कर्णदुर्यॊधनौ च
एतान हत्वा कीदेशं तत सुखं सयाद; यद विन्देथास तद अनुब्रूहि पार्थ
26
लब्ध्वापीमां पृथिवीं सागरान्तां; जरामृत्यू नैव हि तवं परजह्याः
परियाप्रिये सुखदुःखे च राजन्न; एवं विद्वान नैव युद्धं कुरुष्व
27
अमात्यानां यदि कामस्य हेतॊर; एवं युक्तं कर्म चिकीर्षसि तवम
अपाक्रमेः संप्रदाय सवम एभ्यॊ; मा गास तवं वा देव यानात पथॊ ऽदय
1
[s]
dharme nityā pāṇḍava te viceṣṭā; loke śrutā dṛśyate cāpi pārtha
mahāsrāvaṃ jīvitaṃ cāpy anityaṃ; saṃpaśya tvaṃ pāṇḍava mā vinīnaśaḥ
2
na ced bhāgaṃ kuravo 'nyatra yuddhāt; prayacchante tubhyam ajātaśatro
bhaikṣa caryām andhakavṛṣṇirājye; śreyo manye na tu yuddhena rājyam
3
alpakālaṃ jīvitaṃ yan manuṣye; mahāsrāvaṃ nityaduḥkhaṃ calaṃ ca
bhūyaś ca tad vayaso nānurūpaṃ; tasmāt pāpaṃ pāṇḍava mā prasārṣīḥ
4
kāmā manuṣyaṃ prasajanta eva; dharmasya ye vidhna mūlaṃ narendra
pūrvaṃ naras tān dhṛtimān vinighnaṁl; loke praśaṃsāṃ labhate 'navadyām
5
nibandhanī hy arthatṛṣṇeha pārtha; tām eṣato bādhyate dharma eva
dharmaṃ tu yaḥ pravṛṇīte sa buddhaḥ; kāme gṛddho hīyate 'rthānurodhāt
6
dharmaṃ kṛtvā karmaṇāṃ tāta mukhyaṃ; mahāpratāpaḥ saviteva bhāti
hānena dharmasya mahīm apīmāṃ; labdhvā naraḥ sīdati pāpabuddhiḥ
7
vedo 'dhītaś caritaṃ brahmacaryaṃ; yajñair iṣṭaṃ brāhmaṇebhyaś ca dattam
paraṃ sthānaṃ manyamānena bhūya; ātmā datto varṣapūgaṃ sukhebhyaḥ
8
sukhapriye sevamāno 'tivelaṃ; yogābhyāse yo na karoti karma
vittakṣaye hīnasukho 'tivelaṃ; duḥkhaṃ śete kāmavegapraṇunnaḥ
9
evaṃ punar arthacaryā prasakto; hitvā dharmaṃ yaḥ prakaroty adharmam
aśraddadhat paralokāya mūḍho; hitvā dehaṃ tapyate pretya mandaḥ
10
na karmaṇāṃ vipraṇāśo 'sy amutra; puṇyānāṃ vāpy atha vā pāpakānām
pūrvaṃ kartur gacchati puṇyapāpaṃ; paścāt tv etad anuyāty eva kartā
11
nyāyopetaṃ brāhmaṇebhyo yadannaṃ; śraddhā pūtaṃ gandharasopapannam
anvāhāryeṣūttama dakṣiṇeṣu; tathārūpaṃ karma vikhyāyate te
12
iha kṣetre kriyate pārtha kāryaṃ; na vai kiṃ cid vidyate pretya kāryam
kṛtaṃ tvayā pāralokyaṃ ca kāryaṃ; puṇyaṃ mahat sadbhir anupraśastam
13
jahāti mṛtyuṃ ca jarāṃ bhayaṃ ca; na kṣutpipāse manasaś cāpriyāṇi
na kartavyaṃ vidyate tatra kiṃ cid; anyatra vā indriyaprīṇanārthāt
14
evaṃrūpaṃ karmaphalaṃ narendra; mātrāvatā hṛdayasya priyeṇa
sakrodhajaṃ pāṇḍava harṣajaṃ ca; lokāv ubhau mā prahāsīś cirāya
15
antaṃ gatvā karmaṇāṃ yā praśaṃsā; satyaṃ damaś cārjavam ānṛśaṃsyam
aśvamedho rājasūyas tatheṣṭaḥ; pāpasyāntaṃ karmaṇo mā punar gāḥ
16
tac ced evaṃ deśarūpeṇa pārthāḥ; kariṣyadhvaṃ karma pāpaṃ cirāya
nivasadhvaṃ varṣapūgān vaneṣu; duḥkhaṃ vāsaṃ pāṇḍavā dharmahetoḥ
17
apravrajye yojayitvā purastād; ātmādhīnaṃ yad balaṃ te tadāsīt
nityaṃ pāñcālāḥ sacivās taveme; janārdano yuyudhānaś ca vīraḥ
18
matsyo rājā rukmarathaḥ saputraḥ; prahāribhiḥ saha putrair virāṭaḥ
rājānaś ca ye vijitāḥ purastāt; tvām eva te saṃśrayeyuḥ samastāḥ
19
mahāsahāyaḥ pratapan balasthaḥ; puraskṛto vāsudevārjunābhyām
varān haniṣyan dviṣato raṅgamadhye; vyaneṣyathā dhārtarāṣṭrasya darpam
20
balaṃ kasmād varhayitvā parasya; nijān kasmāt karśayitvā sahāyān
niruṣya kasmād varṣapūgān vaneṣu; yuyutsase pāṇḍava hīnakālam
21
aprajño vā pāṇḍava yudhyamāno; adharmajño vā bhūtipathād vyapaiti
prajñāvān vā budhyamāno 'pi dharmaṃ; saṃrambhād vā so 'pi bhūter apaiti
22
nādharme te dhīyate pārtha buddhir; na saṃrambhāt karma cakartha pāpam
addhā kiṃ tat kāraṇaṃ yasya hetoḥ; prajñā viruddhaṃ karma cikīrṣasīdam
23
avyādhijaṃ kaṭukaṃ śīrṣa rogaṃ; yaśo muṣaṃ pāpaphalodayaṃ ca
satāṃ peyaṃ yan na pibanty asanto; manyuṃ mahārāja piba praśāmya
24
pāpānubandhaṃ ko nu taṃ kāmayeta; kṣamaiva te jyāyasī nota bhogāḥ
yatra bhīṣmaḥ śātanavo hataḥ syād; yatra droṇaḥ saha putro hataḥ syāt
25
kṛpaḥ śalyaḥ saumadattir vikarṇo; viviṃśatiḥ karṇaduryodhanau ca
etān hatvā kīdeśaṃ tat sukhaṃ syād; yad vindethās tad anubrūhi pārtha
26
labdhvāpīmāṃ pṛthivīṃ sāgarāntāṃ; jarāmṛtyū naiva hi tvaṃ prajahyāḥ
priyāpriye sukhaduḥkhe ca rājann; evaṃ vidvān naiva yuddhaṃ kuruṣva
27
amātyānāṃ yadi kāmasya hetor; evaṃ yuktaṃ karma cikīrṣasi tvam
apākrameḥ saṃpradāya svam ebhyo; mā gās tvaṃ vā deva yānāt patho 'dya
