Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Mahabharata In Sanskrit
>
Book 7. Chapter 110
Book 7. Chapter 110
The Mahabharata In Sanskrit
Book 7
Chapter
110
1
[धृ]
दैवम एव परं मन्ये धिक पौरुषम अनर्थकम
यत्राधिरथिर आयस्तॊ नातरत पाण्डवं रणे
2
कर्णः पार्थान स गॊविन्दाञ जेतुम उत्सहते रणे
न च कर्ण समं यॊधं लॊके पश्यामि कं चन
इति दुर्यॊधनस्याहम अश्रौषं जल्पतॊ मुहुः
3
कर्णॊ हि बलवाञ शूरॊ दृढधन्वा जितक्लमः
इति माम अब्रवीत सूत मन्दॊ दुर्यॊधनः पुरा
4
वसु षेण सहायं मां नालं देवापि संयुगे
किम उ पाण्डुसुता राजन गतसत्त्वा विचेतसः
5
तत्र तं निर्जितं दृष्ट्वा भुजंगम इव निर्विषम
युद्धात कर्णम अपक्रान्तं किं सविद दुर्यॊधनॊ ऽबरवीत
6
अहॊ दुर्मुखम एवैकं युद्धानाम अविशारदम
परावेशयद युद्धवहं पतंगम इव मॊहितः
7
अश्वत्थामा मद्रराजः कृपः कर्णश च संगताः
न शक्ताः परमुखे सथातुं नूनं भीमस्य संजय
8
ते ऽपि चास्य महाघॊरं बलं नागायुतॊपमम
जानन्तॊ वयवसायं च करूरं मारुत तेजसः
9
किमर्थं करूरकर्माणं यम कालान्तकॊपमम
बलसंरम्भ वीर्यज्ञाः कॊपयिष्यन्ति संयुगे
10
कर्णस तव एकॊ महाबाहुः सवबाहुबलम आश्रितः
भीमसेनम अनादृत्य रणे ऽयुध्यत सूतजः
11
यॊ ऽजयत समरे कर्णं पुरंदर इवासुरम
न स पाण्डुसुतॊ जेतुं शक्यः केन चिद आहवे
12
दरॊणं यः संप्रमथ्यैकः परविष्टॊ मम वाहिनीम
भीमॊ धनंजयान्वेषी कस तम अर्छेज जिजीविषुः
13
कॊ हि संजय भीमस्य सथातुम उत्सहते ऽगरतः
उद्यताशनि वज्रस्य महेन्द्रस्येव दानवः
14
परेतराजपुरं पराप्य निवर्तेतापि मानवः
न भीमसेनं संप्राप्य निवर्तेत कदा चन
15
पतंगा इव वह्निं ते पराविशन्न अल्पचेतसः
ये भीमसेनं संक्रुद्धम अभ्यधावन विमॊहिताः
16
यत तत सभायां भीमेन मम पुत्रवधाश्रयम
शप्त संरम्भिणॊग्रेण कुरूणां शृण्वतां तदा
17
तन नूनम अभिसंचिन्त्य दृष्ट्वा कर्णं च निर्जितम
दुःशासनः सह भरात्रा भयाद भीमाद उपारमत
18
यश च संजय दुर्बुद्धिर अब्रवीत समितौ मुहुः
कर्णॊ दुःशासनॊ ऽहं च जेष्यामॊ युधि पाण्डवान
19
स नूनं विरथं दृष्ट्वा कर्णं भीमेन निर्जितम
परत्याख्यानाच च कृष्णस्य भृशं तप्यति संजय
20
दृष्ट्वा भरातॄन हतान युद्धे भीमसेनेन दंशितान
आत्मापराधात सुमहन नूनं तप्यति पुत्रकः
21
कॊ हि जीवितम अन्विच्छन परतीपं पाण्डवं वरजेत
भीमं भीमायुधं करुद्धं साक्षात कालम इव सथितम
22
वडवामुखमध्यस्थॊ मुच्येतापि हि मानवः
न भीम मुखसंप्राप्तॊ मुच्येतेति मतिर मम
23
न पाण्डवा न पाञ्चाला न च केशव सात्यकी
जानन्ति युधि संरब्धा जीवितं परिरक्षितुम
24
[स]
यत संशॊचसि कौरव्य वर्तमाने जनक्षये
तवम अस्य जगतॊ मूलं विनाशस्य न संशयः
25
सवयं वैरं महत कृत्वा पुत्राणां वचने सथितः
उच्यमानॊ न गृह्णीषे मर्त्यः पथ्यम इवौषधम
26
सवयं पीत्वा महाराज कालकूटं सुदुर्जरम
तस्येदानीं फलं कृत्स्नम अवाप्नुहि नरॊत्तम
27
यत तु कुत्सयसे यॊधान युध्यमानान यथाबलम
अत्र ते वर्णयिष्यामि यथा युद्धम अवर्तत
28
दृष्ट्वा कर्णं तु पुत्रास ते भीमसेन पराजितम
नामृष्यन्त महेष्वासाः सॊदर्याः पञ्च मारिष
29
दुर्मर्षणॊ दुःसहश च दुर्मदॊ दुर्धरॊ जयः
पाण्डवं चित्रसंनाहास तं परतीपम उपाद्रवन
30
ते समन्तान महाबाहुं परिवार्य वृकॊदरम
दिशः शरैः समावृण्वञ शलभानाम इव वरजैः
31
आगच्छतस तान सहसा कुमारान देवरूपिणः
परतिजग्राह समरे भीमसेनॊ हसन्न इव
32
तव दृष्ट्वा तु तनयान भीमसेन समीपगान
अभ्यवर्तत राधेयॊ भीमसेनं महाबलम
33
विसृजन विशिखान राजन सवर्णपुङ्खाञ शिलाशितान
तं तु भीमॊ ऽभययात तूर्णं वार्यमाणः सुतैस तव
34
कुरवस तु ततः कर्णं परिवार्य समन्ततः
अवाकिरन भीमसेनं शरैः संनतपर्वभिः
35
तान बाणैः पञ्चविंशत्या साश्वान राजन नरर्षभान
स सुतान भीम धनुषॊ भीमॊ निन्ये यमक्षयम
36
परापतन सयन्दनेभ्यस ते सार्धं सूतैर गतासवः
चित्रपुष्पधरा भग्ना वातेनेव महाद्रुमाः
37
तत्राद्भुतम अपश्याम भीमसेनस्य विक्रमम
संवार्याधिरथिं बाणैर यज जघान तवात्मजान
38
स वार्यमाणॊ भीमेन शितैर बाणैः समन्ततः
सूतपुत्रॊ महाराज भीमसेनम अवैक्षत
39
तं भीमसेनः संरम्भात करॊधसंरक्तलॊचनः
विस्फार्य सुमहच चापं मुहुः कर्णम अवैक्षत
1
[dhṛ]
daivam eva paraṃ manye dhik pauruṣam anarthakam
yatrādhirathir āyasto nātarat pāṇḍavaṃ raṇe
2
karṇaḥ pārthān sa govindāñ jetum utsahate raṇe
na ca karṇa samaṃ yodhaṃ loke paśyāmi kaṃ cana
iti duryodhanasyāham aśrauṣaṃ jalpato muhu
ḥ
3
karṇo hi balavāñ śūro dṛḍhadhanvā jitaklamaḥ
iti mām abravīt sūta mando duryodhanaḥ pur
ā
4
vasu ṣeṇa sahāyaṃ māṃ nālaṃ devāpi saṃyuge
kim u pāṇḍusutā rājan gatasattvā vicetasa
ḥ
5
tatra taṃ nirjitaṃ dṛṣṭvā bhujaṃgam iva nirviṣam
yuddhāt karṇam apakrāntaṃ kiṃ svid duryodhano 'bravīt
6
aho durmukham evaikaṃ yuddhānām aviśāradam
prāveśayad yuddhavahaṃ pataṃgam iva mohita
ḥ
7
aśvatthāmā madrarājaḥ kṛpaḥ karṇaś ca saṃgatāḥ
na śaktāḥ pramukhe sthātuṃ nūnaṃ bhīmasya saṃjaya
8
te 'pi cāsya mahāghoraṃ balaṃ nāgāyutopamam
jānanto vyavasāyaṃ ca krūraṃ māruta tejasa
ḥ
9
kimarthaṃ krūrakarmāṇaṃ yama kālāntakopamam
balasaṃrambha vīryajñāḥ kopayiṣyanti saṃyuge
10
karṇas tv eko mahābāhuḥ svabāhubalam āśritaḥ
bhīmasenam anādṛtya raṇe 'yudhyata sūtaja
ḥ
11
yo 'jayat samare karṇaṃ puraṃdara ivāsuram
na sa pāṇḍusuto jetuṃ śakyaḥ kena cid āhave
12
droṇaṃ yaḥ saṃpramathyaikaḥ praviṣṭo mama vāhinīm
bhīmo dhanaṃjayānveṣī kas tam archej jijīviṣu
ḥ
13
ko hi saṃjaya bhīmasya sthātum utsahate 'grataḥ
udyatāśani vajrasya mahendrasyeva dānava
ḥ
14
pretarājapuraṃ prāpya nivartetāpi mānavaḥ
na bhīmasenaṃ saṃprāpya nivarteta kadā cana
15
pataṃgā iva vahniṃ te prāviśann alpacetasaḥ
ye bhīmasenaṃ saṃkruddham abhyadhāvan vimohit
āḥ
16
yat tat sabhāyāṃ bhīmena mama putravadhāśrayam
śapta saṃrambhiṇogreṇa kur
ūṇāṃ śṛ
vatāṃ tad
ā
17
tan nūnam abhisaṃcintya dṛṣṭvā karṇaṃ ca nirjitam
duḥśāsanaḥ saha bhrātrā bhayād bhīmād upāramat
18
yaś ca saṃjaya durbuddhir abravīt samitau muhuḥ
karṇo duḥśāsano 'haṃ ca jeṣyāmo yudhi pāṇḍavān
19
sa nūnaṃ virathaṃ dṛṣṭvā karṇaṃ bhīmena nirjitam
pratyākhyānāc ca kṛṣṇasya bhṛśaṃ tapyati saṃjaya
20
dṛṣṭvā bhrātṝn hatān yuddhe bhīmasenena daṃśitān
ātmāparādhāt sumahan nūnaṃ tapyati putraka
ḥ
21
ko hi jīvitam anvicchan pratīpaṃ pāṇḍavaṃ vrajet
bhīmaṃ bhīmāyudhaṃ kruddhaṃ sākṣāt kālam iva sthitam
22
vaḍavāmukhamadhyastho mucyetāpi hi mānavaḥ
na bhīma mukhasaṃprāpto mucyeteti matir mama
23
na pāṇḍavā na pāñcālā na ca keśava sātyakī
jānanti yudhi saṃrabdhā jīvitaṃ parirakṣitum
24
[s]
yat saṃśocasi kauravya vartamāne janakṣaye
tvam asya jagato mūlaṃ vināśasya na saṃśaya
ḥ
25
svayaṃ vairaṃ mahat kṛtvā putr
āṇāṃ
vacane sthitaḥ
ucyamāno na gṛhṇīṣe martyaḥ pathyam ivauṣadham
26
svayaṃ pītvā mahārāja kālakūṭaṃ sudurjaram
tasyedānīṃ phalaṃ kṛtsnam avāpnuhi narottama
27
yat tu kutsayase yodhān yudhyamānān yathābalam
atra te varṇayiṣyāmi yathā yuddham avartata
28
dṛṣṭvā karṇaṃ tu putrās te bhīmasena parājitam
nāmṛṣyanta maheṣvāsāḥ sodaryāḥ pañca māriṣa
29
durmarṣaṇo duḥsahaś ca durmado durdharo jayaḥ
pāṇḍavaṃ citrasaṃnāhās taṃ pratīpam upādravan
30
te samantān mahābāhuṃ parivārya vṛkodaram
diśaḥ śaraiḥ samāvṛṇvañ śalabhānām iva vrajai
ḥ
31
gacchatas tān sahasā kumārān devarūpiṇaḥ
pratijagrāha samare bhīmaseno hasann iva
32
tava dṛṣṭvā tu tanayān bhīmasena samīpagān
abhyavartata rādheyo bhīmasenaṃ mahābalam
33
visṛjan viśikhān rājan svarṇapuṅkhāñ śilāśitān
taṃ tu bhīmo 'bhyayāt tūrṇaṃ vāryamāṇaḥ sutais tava
34
kuravas tu tataḥ karṇaṃ parivārya samantataḥ
avākiran bhīmasenaṃ śaraiḥ saṃnataparvabhi
ḥ
35
tān bāṇaiḥ pañcaviṃśatyā sāśvān rājan nararṣabhān
sa sutān bhīma dhanuṣo bhīmo ninye yamakṣayam
36
prāpatan syandanebhyas te sārdhaṃ sūtair gatāsavaḥ
citrapuṣpadharā bhagnā vāteneva mahādrum
āḥ
37
tatrādbhutam apaśyāma bhīmasenasya vikramam
saṃvāryādhirathiṃ bāṇair yaj jaghāna tavātmajān
38
sa vāryamāṇo bhīmena śitair bāṇaiḥ samantataḥ
sūtaputro mahārāja bhīmasenam avaikṣata
39
taṃ bhīmasenaḥ saṃrambhāt krodhasaṃraktalocanaḥ
visphārya sumahac cāpaṃ muhuḥ karṇam avaikṣata
zeus mythical storie
|
bear hunting spear
Home
>
Library
>
New
>
John Dargavel Smith
>
The Mahabharata In Sanskrit
>
Book 7. Chapter 110